Yellowstone Yanardağı Korkusu: ABD Sona mı Yaklaşıyor?

İslam’ın ünlü bilginlerinden İbn-i Haldun (1332-1406), asırlar önce “Devletlerinde insanlar gibi doğup, büyüyerek geliştiğini ve bir gün yaşlanarak öleceklerini” söylemiştir. Bu durum aslında değişmez evrensel yasalardan birisidir. Günümüze kadar geçen süreçte birçok devlet ve uygarlık geliştikten sonra son bulmuştur. Yaşadığımız bu dönemde Dünya’nın sahibi olduğunu düşünen ve kendisini süper güç olarak kabul eden ABD, varlığını ve gücünü sonsuza kadar sürdürebilecekmiş gibi hareket ederek doğayı ve insanlığı acımasızca istismar etmektedir.

Bugüne kadar sömürü düzenini sürdüren ülkelerin, mazlum ülkelere ve doğaya karşı işledikleri suçları kaydeden evrenin, özellikle emperyalist güç olan ABD ile hesaplaşma gününe yaklaştığı söylenebilir. Bu hesaplaşmanın günümüzde yaşadığımız koronavirüs salgınıyla başlamış olsa da, süper volkanlar içerisinde yer alan Yellowstone yanardağının patlamasıyla tam anlamıyla olacağı öngörülüyor.

Dünya ilk olarak koronavirüs ile 29 Aralık 2019’da, Çin’in Wuhan şehrindeki deniz ürünleri ve canlı hayvan satan bir markette çalışanlarda ve ziyaretçilerde ortaya çıkmasıyla tanıştı (Türkiye Tabipler Birliği, 2020). Öncelikle Çin’de yayılım gösteren ve can kayıplarına neden olan virüs, sonrasında hemen hemen ülkelerin birçoğunda vaka sayılarındaki artışa ve can kayıplarına neden oldu ve olmaya da devam etmektedir.

Çin’den sonra vaka ve ölüm oranında ilk sıraya ise ABD yerleşti. Nisan ayında olduğumuz bu günler de en çok vakanın görüldüğü ve günlük olarak en çok ölümün gerçekleştiği ülke haline geldi. Vaka ve ölüm sayısının her geçen gün arttığı ülkede insanlarda panik oluşturmuş durumda. Bu nedenle tek umut olarak aşının bulunması ve bir an önce uygulanabilmesi önem taşıyor. Virüsten kurtuluşun biran önce sağlanması amacıyla birçok ülkedeki uzmanlar aşı çalışmalarını sürdürüyor. Ayrıca virüs nedeniyle işten çıkarılmaların ve bu nedenle kişilerin yardım taleplerinin artması diğer ülkeler gibi ABD’de ekonomik olarak sıkıntılı bir süreçten geçiyor. Salgının bir süre daha bu şekilde devam etmesi durumunda ABD başta olmak üzere diğer ülkeleri nelerin beklediği bilinmiyor.

Salgının yanında birde diğer ülkelerden daha fazla ABD’yi tehdit eder durumda olan yanardağ patlaması konusu ön plana çıkıyor. ABD için Yellowstone yanardağının patlama riski koronavirüs dışında diğer riskli bir durumu oluşturmaktadır. Çünkü patlamanın gerçekleşmesi sonuçları itibariyle ABD için felaketi getirecek bir anı oluşturmaktadır.

Yellowstone yanardağının yaklaşık olarak her 600.000 yılda bir süper püskürme gerçekleştirdiği ve son süper püskürmenin üzerinden ise yaklaşık 630.000 yıl geçtiği biliniyor (Yiğitbaşıoğlu,83,2018). Patlama döneminde olması gerçeği öncelikle ABD olmak üzere tüm insanlığı tehdit ediyor. Bunun yanında Yellowstone’da o zamandan bugüne ara ara daha küçük püskürmelerin yaşanmış olduğu, 632.000 yıl önceki süper püskürmeden sonra büyüklüğü daha az olan püskürmelerden sonuncusunun 70.000 yıl önce gerçekleştiği biliniyor (Yiğitbaşıoğlu,84,2018).

Süper volkan da adı verilen büyük yanardağların patlaması bir doğal afet olduğu için öngörülebilmekte fakat engel olunamamaktadır. Yanardağın aktifleşme gerçeği belli aralıklarla gündeme gelse de en son yaşanan Yellowstone sınırında bulunan Idaho eyaletinde gerçekleşen 6,5 büyüklüğündeki deprem (ensonhaber,2020) sonucu bir daha gündeme gelmiştir. Bilim insanları bu depremin yanardağı tetiklemiş olabileceğinden ve yanardağın harekete geçebileceğinden söz ediyor. Yanardağın patlaması durumunda, tüm atmosferi kaplayan küllerin canlı yaşamını ciddi anlamda olumsuz etkileyecek bir risk taşıyacağı belirtilmektedir (Güngör,2010:114). Uzmanlar olası süper patlama sonucunda; ABD’nin büyük bir bölümünün yaşanamaz hale gelebileceğini, binlerce insanın hayatını kaybedeceğini ve tüm gezegenin kül bulutları ile çevrelenebilir olacağını öngörüyor. Bunun sonucunda Güneş’ten gelen ışınların yeryüzüne ulaşamayacağı bu nedenle birçok yaşamın son bulmasına neden olabileceği de öngörüler arasında yer alıyor.

Bu durumun dini boyutta anlam kazanması sonucu da önemli bir konu haline getirmektedir. Kur’an-ı Kerîm’de birçok tabiat olayından bahsedilmektedir ve bunlardan birisi de Duhan suresidir. Türkçe’de “duman” anlamına gelen Duhan’ın, ayetlerde küresel çapta bir olaya işaret etmesi konumuz açısından önem taşımaktadır. İlgili ayetlerde Allah Teâlâ şöyle buyurur: “Gökyüzünün apaçık bir duman getireceği günü gözetle. O (duman) insanları kuşatır ve elem verici bir azaptır. (İnsanlar şöyle derler:) Ey Rabbimiz! bizden azabı kaldır, biz iman ediyoruz”( el-Duhan 44/10-12).

Duhan ayetinde bahsedilen oluşacak olan duman ile ilgili yapılan en önemli iki yorum bulunmaktadır. Bunlardan konumuzla ilgili olan yorumuna bakıldığında ise sahabelerin çoğunluğunun aynı görüşte olduğu görülmektedir. Sahabelerin bu konudaki görüşleri Duhan’ın kıyametin büyük alametlerinden birisi olduğu ve Kur’an-ı Kerîm’de ve Hz. Peygamber’in söylemlerinde yer alan bu alametin küresel çapta olacak bir hadise olduğudur (Soğukoğlu, 2018: 1050). Bu konunun Yellowstone yanardağı ile olan bağlantısı ise küresel çapta bir dumanın ortaya çıkmasının ve tüm insanlığı etkilemesinin ancak süper volkan olan yanardağların patlamasıyla kaynaklanabileceği gerçeğidir. Ayrıca süper volkanlar arasında patlama döneminde olan tek yanardağ olması ve patladığında böyle bir etki yaratacak gücü taşıması nedeniyle de önemlidir. Olasılığı olan bu patlamanın sonucunda(Soğukoğlu, 2018: 1051);

1. Patlayacağı bölge olan Kuzey Amerika’nın en az 2/3’si yaşanamaz hale gelecek,
2. Yüksek dereceli ısı ve saatte yüzlerce km hızla giden volkanik mikro kül binlerce km uzaklığa kadar ulaşacak,
3. Patlamadan ortaya çıkan volkanik kül ve gazlar stratosfer tabakasına ulaşacak ve buradaki yatay rüzgârlar sebebiyle tüm dünyayı saracak,

4. Atmosferdeki sülfür gazının çokluğu sebebiyle Güneş bir süre yeryüzünü daha az ısıtacaktır.

Bu durum hem ABD’nin yarısından fazlasındaki bölgede yaşamın sonu olacak hem de tüm gökyüzünü kaplayacak olan dumanla birlikte güneş ışınlarının Dünya’ya daha az gelecek olmasından kaynaklı tüm insanlık ve yaşam için tehlikeli bir durum oluşturacaktır. Virüsle mücadele edilen bu dönemde Yellowstone’da yaşanacak olan patlamanın ABD’nin sonunu getireceği bilim insanları ve din bilimciler tarafından da öngörülmektedir. Kendisini Dünya’nın tek hâkimi olarak gören emperyalist güç ABD kendi sonunun geldiğinden habersiz midir? Bilinmez.