Azerbaycan’ın Bayrak, Arma ve Marşının Hikayesi

Azerbaycan, resmi adıyla Azerbaycan Cumhuriyeti Güney Kafkasya’da Hazar denizi havzasında bulunan kudretli bir devlettir. Azerbaycan Cumhuriyetinin başkenti Bakü’dür. Aynı zamanda Azerbaycan birkaç ülke ile sınırlanmıştır. Bunlar kuzeyden Rusya Federasyonunun Dağıstan Muhtar Cumhuriyeti, kuzey batıdan Gürcistan, batıdan Ermenistan, güney batıdan Türkiye, güneyden İrandır. Doğuda ise Hazar denizi ile sınırlanmıştır. Azerbaycan’ın Rusya ile sınırının uzunluğu 390 km, Gürcistanla 480 km, Ermenistanla 1007 km, Türkiye ile 15 km, İranla 765 km, Hazar denizi ile 713 km’dir.

Azerbaycan’ın Cumhurbaşkanı İlham Aliyev’dir. Azerbaycan Cumhuriyeti’nin resmi dili Azerbaycan dili, para birimi Manat’tır.

28 Mayıs 1918’de Azerbaycan Halk Cumhuriyeti ilan edilmiş, 18 Ekim 1991’de Azerbaycan devlet bağımsızlığı restorasyon edilmiştir. Azerbaycanın büyük şehirleri sırayla Bakü, Sumkayıt, Gence ve Mingeçevir olarak biliniyor.

Azerbaycan Bayrağı

Azerbaycan bayrağı ilk defa 9 Kasım 1918’de Azerbaycan Halk Cumhuriyeti Bakanlar Konseyi tarafından onaylanmıştır. Azerbaycan Cumhuriyeti Cumhurbaşkanı İlham Aliyev’in serencamı ile her yıl 9 Kasım Devlet Bayrağı Günü kutlanıyor.

Bayrak eşit enli üç yatay şerit’ten oluşuyor. Yukarı şerit mavi, orta şerit kırmızı, alt şerit yeşildir ve kırmızı bölümün ortasında bayrağın her iki yüzünde beyaz renkli yarım ay ile sekiz köşeli yıldız tasvir edilmiştir. Her rengin de kendine ait manası vardır. Mavi renk Türkçülüğü, kırmızı renk Çağdaşlığı, yeşil renk ise İslam ideolojisini ifade ediyor.

Azerbaycan Arması

Azerbaycan Cumhuriyetinin Devlet Arması Azerbaycan devletinin bağımsızlık sembolüdür. Devlet Arması meşe dallarından ve başaklardan oluşan arkın üzerinde bulunan doğu kalkanının tasvirinden oluşur. Kalkanın üstünde Azerbaycan Cumhuriyetinin Devlet bayrağının renkleri fonunda sekiz köşeli yıldız, yıldızın merkezinde alev tasviri vardır.

Azerbaycan Cumhuriyeti Devlet armasının renkli tasvirinde yıldız beyaz, alev kırmızı, meşe dalları yeşil, başaklar sarı renktedir. Kalkanın düğmeleri ve meşe kozalakları kızıl renktedir.

Kalkanı dünya halkları bin yıllar boyunca savunma, aynı zamanda milli sebollerin gösterilmesi maksadıyla kullanmışlar.

Kalkanın içerisindeki dairesel mavi, kırmızı ve yeşil renk tonları Azerbaycan bayrağında belirtilen Türklüğü, çağdaşlığı ve İslam’ı bildiriyor. Kalkanın ortasında yerleşen sekiz köşeli yıldız güneşin sembolüdür. Güneş (aynı zamanda Ay) dünya heraldik sanatında “ebedi, sürekli, sonsuz hayat” manasını verir. Güneş sembolünün beyaz renkle verilmesi ise “güven, barışseverlik” manalarını ifade ediyor.

Güneşin merkezinde alev tasviri “Odlar Yurdu”nu – Azerbaycan’ı temsil ediyor.

Azerbaycan Cumhuriyetinin Ulusal Marşı

27 Mayıs 1992’de parlamento “Azerbaycan Cumhuriyeti Devlet marşı hakkında” kanun kabul etti. Bu kanuna göre 1919’da büyük besteci Üzeyir Hacıbeyov ve şair Ahmet Cevat tarafından düzenlenmiş olan “Azerbaycan marşı” Azerbaycan Cumhuriyeti Ulusal marşı olarak onaylandı.

Azerbaycan Türkçesi Latin                                    Türkiye Türkçesi

Azərbaycan! Azərbaycan!                                      Azerbaycan! Azerbaycan!

Ey qəhrəman övladın şanlı Vətəni!                        Ey kahraman evladın, şanlı vatanı!

Səndən ötrü can verməyə cümlə hazırız!              Senin için can vermeye hepimiz hazırız!

Səndən ötrü qan tökməyə cümlə qadiriz!             Senin için hepimiz kan dökebiliriz!

Üç rəngli bayrağınla məsud yaşa!                        Üç renkli bayrağınla mutlu yaşa

Üç rəngli bayrağınla məsud yaşa!                         Üç renkli bayrağınla mutlu yaşa

Minlərlə can qurban oldu,                                        Binlerce can kurban oldu!

Sinən hərbə meydan oldu!                                       Göğsün bir savaş meydanı oldu

Hüququndan keçən əsgər!                                        Kendilerinden geçen askerlerin,

Hərə bir qəhrəman oldu!                                           Her biri kahraman oldu.

Sən olasan gülüstan,                                                   Sen olasın güllü bir bahçe,

Sənə hər an can qurban!                                            Sana her an can kurban.!

Sənə min bir məhəbbət,                                             Sana bin bir muhabbet,

Sinəmdə tutmuş məkan!                                            Göğsümde tutmuş mekan!

Namusunu hifz etməyə,                                             Namusunu korumaya,

Bayrağını yüksəltməyə,                                              Bayrağını yükseltmeye,

Namusunu hifz etməyə,                                             Namusunu korumaya,

Cümlə gənclər müştaqdır!                                         Bütün gençler hazırdır!

Şanlı Vətən! Şanlı Vətən!                                           Şanlı vatan! Şanlı Vatan!

Azərbaycan! Azərbaycan!                                          Azerbaycan! Azerbaycan!

Azərbaycan! Azərbaycan!                                          Azerbaycan! Azerbaycan!

Bayrak ve marş her bir devletin varlığının ispatıdır. Her bir vatandaş kendi ülkesinin, kendi devletinin marşını her daim bilmeli, onun bayrağını her zaman yükseklerde tutmalıdır. Bu bizim vatandaşlık borcumuzdur.

Afsana Aghazada

StratejikOrtak.com MİSAFİR YAZAR