Kore’de Neler Oluyor? Kısa Kore Tarihi

  Güney Kore’de Olimpiyatlar bitti; izi kaldı. Kardeş ve düşman iki ülke olan Güney Kore ve Kuzey Kore, Olimpiyatlar için 2 yıl sonra ilk defa bir araya gelmiş oldu. Ocak ayında gerçekleşen ilk görüşmede, 9-25 Şubat tarihleri arasında Güney Kore’de yapılacak olan Kış Olimpiyatlarına, Kuzey Koreli sporcuların da katılması görüşülmüştü. 2 Ülkenin temsilcileri arasındaki görüşme, ateşkes bölgesi olarak da bilinen sınır köyü Panmunjom’da gerçekleşmişti. Görüşmelerde Kuzey Koreli sporcuların olimpiyatlara üst düzey bir yetkiliyle beraber katılması kararlaştırılmıştı.

 Dünyanın nefesini tutarak takip ettiği görüşmede, 2 ülke arasındaki gerilimi düşürecek şu kararlar da alınmıştı:

• Askeri acil hat telefonu yeniden açılacak.
• 2 ülke arasında diğer alanlarla beraber askeri müzakereler başlayacak.
• Bölünmüş aileler yeniden bir araya gelecek.

Geçtiğimiz yıl 20’den fazla füze denemesi yaparak dünyayı titreten Kuzey Kore lideri Kim Jong-un, yeni yıl mesajında Güney Kore’ye diyalog teklif etmişti. Seul Yönetiminin olumlu karşılığı ile yumuşamaya giden süreci hızlandırmış oldu. Olimpiyatlar sırasında, 10 Şubat’ta Kuzey Kore lideri Kim Jong Un, Güney Kore Devlet Başkanı Moon Jae-in’i Pyongyang’a davet ettiği açıklandı. İki Devletin Liderleri en son 2007’de bir araya gelmişti. Olimpiyatlarda seçilen müzikler, sahne gösterileri ve tasarımlarda hep ‘barış’ vurgusu yapıldı. Bunun bir göstergesi olarak, Güney Kore ve Kuzey Kore’nin sporcuları tek bayrak altında yürüdüler. Gelişmeler, İki Ülke Halkı’nın barış özlemi içinde olduğunu gösteriyor. Ama tarihte göz önünde bulundurulduğu zaman, siyasi birimlerin ne yapacaklarını saptamak oldukça zor.

KORE’NİN KISA YAKIN TARİHİ

Kore Yarımadası, tarih boyunca Japon ve Çin saldırılarına maruz kaldı. 19. yüzyılın başlarında yeniden Japon tehdidiyle karşı karşıya kaldı. 20. yüzyılın ilk çeyreğinde ise tümüyle Japonya’nın emperyalist dış politikasının etkisinde kaldı. 1919 yılında, 17 yaşındaki bir öğrencinin Japon Askerleri tarafından öldürülmesi üzerine, tarihe 1 Mart İsyanı diye geçen ayaklanmalar başladı. İkinci Dünya savaşına kadar bütün Kore halkı tarafından çeşitli hareketler düzenlendi.  Koreliler, kendi isyanlarıyla olmasa da Japon zulmünden kurtulmayı 2. Dünya Savaşı’nın ardından başardılar. 2. Dünya Savaşı’nda Pearl Harbour saldırısının faturasını ağır ödeyen Japonlar, hem cephede yenildi, hem atom bombası ile imtihan oldu, hem de Kore’yi kaybetti.  Fakat bu durum Korelilere tam bağımsızlık getirmedi.

Bugün Kuzey Kore olarak bilinen Kore Demokratik Halk Cumhuriyeti’nde, 1948 yılında SSCB desteğiyle otoriter ve sosyalist bir hükümet kuruldu. Kapalı bir yapıya sahip olan devletin şu ana kadar üç lideri oldu. 1994 yılında ilk lider Kim Il Sung’un ölümünden sonra, ülkeyi oğlu Kim Jong-il yönetmeye başladı. 17 Aralık 2011 tarihinde ülkenin 70 yaşındaki lideri Kim Jong-il öldüğünde, varisi Kim Jong-un başa geldi.

Bugün Güney Kore olarak bilinen Kore Cumhuriyeti’inde ise, 1948 yılına kadar grevler ve öğrenci eylemleri durmak bilmedi. ABD’nin, solun gücüne ve toplumsal hareketliliğe karşı güvencesi ülkedeki milliyetçilerdi. Nitekim Temmuz 1948’de milliyetçiler ABD’de eğitim görmüş Syngman Rhee liderliğinde yönetime geçtiler ve Güney’de Cumhuriyet ilan ettiler. Güney Kore, kapitalizmi benimsemiş hatta özümsemiştir. ABD’nin her daim gözünün üstünde olduğu ülke, Asya’nın 4., dünyanın en büyük 12. ekonomisine sahiptir. Güney Kore, “Kötü Kardeş” olarak nitelendirdikleri Kuzey Kore tarafından zaman zaman tedirgin edilmekte.

  Bölgenin stratejik öneminden dolayı mevcut durumu kabul etmeyen ABD ve SSCB’nin bölgedeki sürtüşmesinden Kore Savaşı patlak verdi. Kore yarımadasındaki savaşta 1951 yılına gelindiğinde iki taraf 38. paralel boyunca sabitlendi. Savaşın net bir galibi olmayınca 1951’de başlayan görüşmeler sonucunda, 1953 yılında ateşkes anlaşması imzalandı. Savaşta yaklaşık 3 milyon insan hayatını kaybetti. Savaş neticesinde Kore’deki bölünme kalıcılaştı.

Türkiye Cumhuriyeti’nde de o yıllarda SSCB Bloğuna karşı dost arayışı vardı. Batı’da SSCB’ye karşı NATO oluşturulmuştu. NATO’ya girmek isteyen Demokrat Parti İktidarı, savaşta Güney Kore tarafında yer aldı.

Taraflar arasında zaman zaman yeniden başlayan birleşme görüşmeleri ise bir sonuç vermedi. Özellikle 21. yüzyılın başlarında Güney Kore’de Liberaller ile ılımlı bir süreç yaşansa da, Nükleer Silah denemeleri arayı yine bozdu. Kuzey Kore’nin Nükleer silah ataklarını ve ABD ile sürtüşmesini aşağıdaki haberde bulabilirsiniz;

Kuzey Kore Savaşı ve Olası Sonuçları