Olası Ukrayna İşgalinin Etkileri Nelerdir?

Slavların bölgedeki ilk devleti olan Kiev Knezliği’nden beri “Rusya ile Ukrayna” birlikte anılan halk olarak karşımıza çıkmaktadır. Belki de bu sebeple Putin sürekli olarak “tek halktan” söz etmektedir (Goncharenko, 2022).

Sovyetler Birliğinin dağılmasından sonra Gürcistan ve Ukrayna’nın batı dünyasıyla yakın ilişkilere girmesi Rusların dengesini bozmuştur. Ukrayna ve Rusya arasında 2004 yılında başlayan olayları uzun uzun anlatmayacağım, bu konuda bilgi sahibi olmak isteyenler “Winter On Fire” belgeselini izleyebilir. Fakat orada sanki Ukraynalılar zafer kazanmış gibi görünse bile Ukrayna, başkentinde mücadele verirken, Rusya, kamuflajsız gönderdiği askerlerle savaşın asıl kazananıdır. Ülkenin doğusunda (Donetsk ve Luhansk) ve güneyde (Kırım) ateş çemberleri yükseldi. Ukrayna üç kara toprağı üzerindeki egemenliğini yitirdi.

Bu arada Gürcistan, Rusya ile girdiği 2008 Güney Osetya Savaşında kaybetti. Ülkesinin kuzeyinde bulunan iki toprağı üzerindeki egemenliğini (Abhazya ve Güney Osetya) kaybetti. Bugün ise tüm Ukrayna topraklarında egemenliğinin yitirme tehlikesiyle karşı karşıyadır.

Rusya tarafından Ukrayna’nın sınırına yığılmış tam rakam bilinmemekle birlikte 100.000’in üzerinde asker ve teçhizat bulunmaktadır. Bu olay batı dünyasına bir baskı aracı mı yoksa işgal gerçekten gerçekleşecek mi, bunu Putin’den başkası bilemez. Fakat olası bir işgalin etkileri neler olur bu tahmin edilebilir.

ABD:

1- Rus bankalarının dolar kullanmasının yasaklanması, SWİFT sisteminden çıkarılması gibi Rusya’yı uluslararası finansal sistemden büyük oranda izole etme girişimleri olabilir. Ayrıca Putin’i destekleyen zengin ailelere de yaptırım hedeflenmektedir.

2-Ukrayna’ya ekonomik ve askeri destek sağlamaya çalışmaktadır.

Birleşik Krallık: İşgal ihtimaline karşı en sert tepkilerden birisini verdi. “Eğer Rusya bu yolu seçerse bir çok Rus annenin oğlu eve dönemeyecek” dedi.

Avrupa: “Ukrayna’ya karşı bir tehdit, Avrupa’ya karşı bir tehdittir” şekilde açıklama yapıldı. Kuzey Akım-2 projesinin iptal edilmesi gündeme geldi. Fakat birliğin merkez ülkelerinden Almanya’nın Ukrayna’ya silah gönderimini engellemesi net duruşun henüz sağlanamadığını göstermektedir.

Çin: İtidal çağrısı yaptı, Rusya’nın güvenlik endişelerinin dikkate alınmasını belirtti.

Japonya: Rusya işgali ihtimaline karşı ABD ile aynı tarafta pozisyon alacağını belirtti.

Belarus: Rus işgalini açık şekilde destekleyerek, ortak yapılan tatbikatlarla işgal için gerekirse ülke topraklarının kullanılabileceğini göstermiştir (Al Jazeera, 2022).

Rusya’nın Ukrayna’yı İşgalinin Olası Etkileri Nelerdir?

1-Bölgedeki siyasi istikrar tümüyle zarar görecektir. Karabağ savaşından sonra bölgesel dengelerde yaşanan büyük bir değişim olacaktır. Avrupa’da Rusya tehdidi 30 yıl sonra tekrar belirecektir.

2-İşgal, bölgedeki Rusya güdümündeki müttefikleri harekete geçirecektir. Moldovya’nın Transdinyester bölgesinin Rusya topraklarına katılma ihtimali gündeme gelecektir.

3-Rusya’nın ekonomik olarak ağır kayıp yaşayacağı aşikardır. Çin’in ciddi desteği olmadığı takdirde tek başına yaptırımlarla başa çıkması mümkün değildir.

4-Çin, Tayvan işgali için zemin bulacaktır.

5-Türkiye, Rusya ile komşu olacak, Karadeniz’de ana muhataplardan birisini Rusya teşkil edecektir.

6-Türkiye iyi ilişkilere sahip, ihracatına ve turizmine önemli katkılar sağlayan bir ülkeyi kaybetmiş olacaktır. Öte yandan Rusya’dan gelen doğalgazın kesilme ihtimali çok düşüktür. Rusya, uçak krizinde bile doğalgazı kesmemişken, Türkiye ile alakalı olmayan bu sorun karşısında doğalgazı yine kasıtlı olarak kesmeyecektir. Fakat doğalgaz fiyatlarının artışı ön görülmektedir (Solaker, 2022).

7-Son dönemlerde NATO içerisinde Türkiye’nin öneminin azaldığına dair oluşan kanaatin tekrardan gözden geçirilmesine neden olabilir. Türkiye bir kez daha NATO’nun doğu sınırlarındaki kalkan görevini üstlenebilir.

8-Rusya sınırında yer alan Finlandiya gibi ülkelerin NATO’ya dahil olma süreci hız kazanacaktır.

Sonuç

Rusya’nın olası Ukrayna işgali bölge yeni sorunları beraberinde getirecektir. Moldovya’dan başlayan sorunların, Gürcistan ve Bosna’ya kadar uzaması ihtimaller arasındadır. Avrupa, Rusya etkisiyle tekrar yüzleşecektir.

Batı ülkelerinin Rusya’ya tepkileri arasında farklılık barındırması dikkat çekicidir. ABD ve Birleşik Krallık sert şekilde tepki gösterirken, Almanya’nın daha uysal mesajlar vermesi ve Ukrayna için gönderilmesi planlanan silahları engellemesi Rusya’yı cesaretlendirmekle eleştirilmektedir.

Her ne olursa olsun Rusya ile Batı dünyası arasındaki gerginliğin giderek artacağı, bazı ülkeler için kopma noktasına varacağı düşünülmektedir. Rus bankalarının dolar sisteminden çıkarılması ve ambargolar Rus ekonomisine zarar verecektir. Savaş sırasında beklenilenin aksine Rusya’nın ciddi yara alması, Putin iktidarının sonunu getirebilir. Rusya, tarihinde hiç olmadığı kadar Çin’e muhtaç duruma gelecektir. Bu süreçte Türkiye hem olumlu, hemde olumsuz olarak etkilenecektir.

[irp posts=”33917″ name=”Almanya’nın Ukrayna Krizine Karşı Ostpolitik Siyaseti””]