Suriye’de iç savaşın 6. yılına girdik ve her an her şey değişebiliyor. Bu değişimi son aylarda Kuzey Halep yaşıyor ve değişimin ana sebebi tabi ki de Rusya’nın Suriye’ye müdahalesi. Bu müdahale sahada dengeleri öyle bir değiştirdi ki, sadece Halep’in kuzeyinde ki değişimle Rusya’nın hava saldırılarının etkisini daha net anlayabiliriz.
Şimdi Halep’in Kuzeyi’nin son 3 ayda nasıl değiştiğini haritalarla anlatmaya çalışacağım. Ocak ayındaki Kuzey Halep haritasıyla başlayıp, bugünün haritasıyla yazıyı bitireceğim.
(Güncel Azez haritası Temmuz 2016)
Ocak 2016’da Kuzey Halep’te harita şöyleydi:
Halep’in Kuzey’inde muhalifler Türkiye-Halep hattını geçtiğimiz sene açtığında bu yol ile doğrudan Halep’e geçiş sağlanmaya başlanmıştı. Bu hattın 3 Şubat 2016 itibariyle Rejim güçleri (Suriye ordusu ve Şii milisler) tarafından kapatılması, rejim açısından büyük bir başarı, muhalifler açısından ise büyük bir kayıp olarak nitelendirildi. Çünkü Halep’teki Rejim güçleriyle muhalifler arasındaki çatışmalara buradan destek sağlanıyordu. Rejim güçlerinin Halep-Türkiye ikmal hattını kapatmasıyla harita şu şekli aldı:
Rusya’nın hava desteğiyle rejim güçleri bu ikmal hattını kesti ve ardından PKK’nın Suriye kolu olan PYD ile muhalifler arasında çatışmalar alevlenmeye başladı. Bu çatışmalar sonrasında Rusya’nın hava desteğini bu sefer de PYD/silahlı gücü YPG aldı. Böylece YPG Afrin kantonundan Azez ve Tel Rifat tarafına doğru saldırıya geçti. Türkiye’de YPG’nin bu saldırılarına 13 Şubat’ta obüs toplarıyla karşılık verdi ve bir nevi muhalifleri korudu. Bu saldırılar sonrasında ise Başbakan Ahmet Davutoğlu’nun ”Menneğ askeri havaalanından PYD derhal uzaklaşmalı” söylemleri havada kaldı ve YPG 16 Şubat’ta Tel Rıfat’ı da Menneğ havaalanını da tamamen kontrolü altına aldı. Azez’in dışında ise YPG ilerleyişi durdu ve Azez muhaliflerde kaldı.
Peki PYD’nin Tel Rıfat’ı almasıyla ne oldu?
Halep-Türkiye ikmal hattını kesen rejim güçleri (yukarıdaki haritada da ayrıntılı görebileceğiniz gibi) muhaliflerin iki taraftan da saldırılarına maruz kalabilirdi. YPG rejim güçlerinin kestiği hatta kuzeyden destek verdi ve bu hat hem PYD hem de rejim güçleri tarafından iki taraflı kesilmiş oldu. Böylece muhaliflerin hattı yarması tamamen engellendi. PYD’nin Tel Rifat’ı almasından sonra harita ise şöyle oldu:
Haftalarca bu haritada değişim yaşanmazken çatışmaların ardı arkası kesilmedi. Azez çevresinde muhaliflerin batıda YPG ile doğuda ise IŞİD ile yer yer çatışmalar yaşadığı görüldü. Çatışmaların azalmasıyla muhalifler Azez’in doğusunda IŞİD’e karşı Türkiye ve ABD desteğiyle ilerlemeye başladı. Aslında Türkiye’nin yoğun gündeminden ötürü pek konuşulmayan bu ilerleme de muhalifler IŞİD’den bazı köyleri ele geçirdi, sonra IŞİD saldırısıyla bu köylerin bazıları tekrar IŞİD’in eline geçti.
20 Mart 2016:
Türkiye sınırındaki muhaliflerin IŞİD’e karşı bu ilerleyişine yer yer ABD öncülüğündeki koalisyon uçaklarla, Türkiye’de topçu atışlarıyla destek verdi. Bu destek ve muhaliflerin ilerleyişi Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın ABD ziyaretinden sonra daha da arttı ve kısa sürede harita bu hali aldı:
6 Nisan 2016
Azez’de son durum diye merak edilen muhaliflerin IŞİD’e karşı ilerleyişi Cerablus’a kadar süreceği düşünülüyor. Eğer ki muhalifler Türkiye sınırı boyunca IŞİD’e karşı ilerleyip Cerablus’u kontrol ederse, IŞİD’in Türkiye ile sınırı olmayacak.
Dün de Azez’in doğusunda Türkiye sınırında muhalifler IŞİD’in elindeki Çobanbey sınır kapısını ve Çobanbey’in karşısındaki IŞİD’in kalesi olarak nitelendirilen Al-Rai(Çobanbey) kasabasını ele geçirdi. Türkiye-Suriye sınırında son durum ise şöyle oldu:
Türkiye’nin kırmızı çizgisi olan ”PYD Fırat’ın batısına geçmeyecek” çıkışı 2015 Aralık ayında YPG’nin Fırat’ın batısındaki Tişrin barajını ele geçirmesiyle tabiri caizse ‘lafta’ kalmıştı. Barajın ele geçirilmesiyle de PYD’nin Münbiç’e operasyon düzenleyeceği konuşulmaya başlandı. Ancak ABD Türkiye’nin beklentilerini karşılamak için bu operasyonun olmasını engelledi. Hava desteği olmadan neredeyse bir karış toprak alamayan PYD ise buraya müdahalede bulunmadı.
9 Nisan 2016:
(10 Nisan 2016 Güncellenmesi) IŞİD muhaliflerin ilerlemesine karşı bir saldırı başlattı. Bu saldırılarda Azez’in doğusunda 6 köyü IŞİD’in ele geçirdiği ve bazı köylerden de saldırılar sonrasındaki zayiatından dolayı çekildiği belirtiliyor. Güncellenmiş aşağıdaki haritada Azez’in doğusunda işaretlenmiş alana saldıran IŞİD’e karşı operasyon yapılması bekleniyor. Kuzey Halep Azez’de son durum:
12 NİSAN 2016 – Muhaliflerin IŞİD’e ‘kaptırdığı’ alanlar (AYRINTILI):
Muhaliflerin IŞİD’e karşı kazanıp, daha sonra kaybettiği alanlar (ÖNCE-SONRA):
15 NİSAN 2016 – Muhalifler bazı köyleri tekrar ele geçirdi.
21 Nisan 2016 – Muhalifler IŞİD’in elinden 4 köyü geri aldı.
GÜNCEL AZEZ HARİTASI
Azez ve çevresindeki muhalif gruplar ve IŞİD’e karşı savaşan Havar Kilis Operasyon Odası
Azez-Cerablus Hattı ‘Güvenli Bölge Planı
Geçtiğimiz hafta (Nisan ayının başlarında) ABD Türkiye görüşmeleri sonrasında ABD’li yetkililerin Türkiye’ye gelmesiyle bir plan üzerinde anlaşıldığı söylendi. IŞİD bölgesi için yeni formül başlığıyla Al Jazeera’nin yaptığı bu haberde Türkiye sınırında IŞİD’in kontrol ettiği bölgenin güneyini PYD’nin, kuzeyini yani sınır hattını ise ÖSO güçlerinin kontrol edeceği belirtildi. Resmi makamlar bu planı doğrulamasa da sahadaki gelişmeler(muhaliflerin bu doğrultuda ilerlemesi, ABD’nin Münbiç’i havadan bombalaması) plana paralel işliyor gibi. Türkiye’nin PYD’ye taviz konusundaki hatalarına bir yenisini daha eklememeli diyerek, ABD ile Türkiye’nin anlaştığı söylenen planın haritasını verip yazıyı bitireyim:
E-BÜLTENE ABONE OLUN
Stratejik Ortak yazarlarının makalesi ve haritalar ücretsiz e-postanıza gelsin.
Abone oldunuz, teşekkürler.
Bir şeyler yanlış oldu. Lütfen daha sonra tekrar deneyin.
