Japonya’da Covid-19 İle Birlikte Artış Gösteren İntihar Vakaları

2019’un son günlerinde ortaya çıkan Covid-19 virüsü, 2020 ile birlikte dünyadaki tüm ülkeleri esir aldı. Ülkeler de bu virüsle mücadele etmeye giriştiler. Hala daha bu salgın devam etmekte ve ülkelerde başta etkili bir aşı bulma çalışmaları olmak üzere virüsle mücadelede etkili bir çözüm, tedbir, önlem aramaktadırlar. Yaşanan bu salgın sürecinin bireyler ve toplumlar üzerinde bıraktığı etkilerde artık gözle görülür bir hal almış ve gerek ilgili hükümet yetkililerin gerekse medyanın dikkatini çekmiştir. Kimi ülkede bireyler üzerinde depresyon vakaları kimi ülkelerde gençler üzerindeki gelecek kaygısı kimi ülkede ise türlü psikolojik vakalar artış göstermektedir. Asya-Pasifik’in güçlü ülkesi, dünyanın da en büyük üçüncü ekonomisine sahip Japonya’da ise salgının bıraktığı etki neticesinde toplumda intihar vakalarında büyük bir artış göze çarpmaktadır.

Japonya’daki bu durum öyle bir hal aldı ki açıklanan verilere göre son 12 ay içinde intihar ile ölenlerin sayısı, Covid-19 virüsü yüzünden ölenlerin sayısının bir hayli yukarısında. Japon Polis Ajansının verilerine göre sadece Eylül 2020’de intihar edenlerin sayısı 1800 civarlarında, daha sonraki ayın verisi ise Eylül ayı verilerini geride bırakmıştır.

Ekim 2020’de intihar ile hayatına son verenlerin sayısı 2153. Japonya için intihar vakası sayısındaki bu artış aslında alışılagelmiş ve eskiden beri toplum arasında varlığını sürdüren bir olgu ancak yıllardır ciddi bir düşüş gösteriyordu. 90’lı yıllardaki ekonomik kriz ile 2000’lerin başında Japonya’da intihar eden insanların sayısı 30 binli sayıların üzerine çıkmıştı. O zamandan beri göreve gelen Japon hükümetleri intihar vakalarındaki artışın önüne geçmek için büyük uğraşlar vermişlerdi. Tüm bu çabalar sonucunda özellikle 2010’lu yıllardan sonra düşüş yaşanmış ve 2019 yılı ile birlikte yıllık intihar vakaları 20 binin altına düşmüştü. Ancak pandemi ile birlikte intihar vakaları 2000’li yıllardaki eski sayılara ulaştı (Hürriyet, 2021). Asya-Pasifik ülkeleri baz alındığında Güney Kore’deki intihar vakası sayısı Japonya’dan yüksek olmakla birlikte Japonya, dünyanın en büyük ekonomilerinden biri ve G-7 ülkeleri arasında en yüksek intihar oranına sahip ülke olduğunu belirtmekte fayda var. 2006 yılında çıkan İntiharı Önleme Temel Kanunu ile intiharı önleme kampanyaları ve intihar ederek hayatına son veren bireylerin akrabalarına hem maddi hem de manevi destek olunması amacıyla fon kurulmuştu ve özellikle o tarihlerden itibaren yıllar içinde azalmalar meydana gelmekteydi. Ancak Covid-19 salgını ile 2020 yılında artan intihar vakaları, 2006’da çıkan İntiharı Önleme Temel Kanunu ile birlikte elde edilen kazanımlara da ciddi bir darbe vurmuştur (Bhardwaj, 2020).

Alınan önlemler ile intihar vakalarında düşüş yaşanmasına rağmen özellikle 20 yaş altı bireylerdeki intihar oranları dönem dönem artıyordu. 2020 sonuna doğru açıklanan veriler ile birlikte görülüyor ki kadınlar ve gençlerdeki intihar oranları kontrolden çıkmış durumda.  2020’de bir önceki yılın  verilerine göre kadınlardaki intihar vakaları %14 artış, gençlerdeki intihar vakaları ise %30 artış gösterdi. Aylara göre incelediğinde ise daha çarpıcı sonuçlar çıkıyor. Çünkü kimi dönemlerde yaşanan günlük aktif vaka sayılarındaki artış veya düşüş tedbirlerinde gevşetilmesine ve sıkılaştırılmasını yol açıyor. Bu bağlamda dikkat çeken bir istatistik 2020 Ekim ayına ait; Ekim 2020’de Japonya’da intihar eden kadınların oranı yüzde 83 arttı. Erkeklerde ise bu artış yüzde 22 civarında kaldı. Bu konuda basına açıklama yapan Tokyo’daki Waseda Üniversitesi’nden Doçent Dr. Michiko Ueda, “Bizde kapanma bile olmadı ve diğer ülkelerdekine kıyasla göre Covid-19’un etkisi çok sınırlıydı. Bu veriler, diğer ülkelerde intihar vakalarının gelecekte çok daha büyük oranda artabileceğine işaret ediyor” diye belirterek yaşanan bu durumun bir “dönüm noktası” olduğunu vurguladı. İlerleyen dönemlerde Japonya’dakine benzer intihar vakalarındaki sıçrama başka ülkelerde de beklenmektedir (BBC, 2020). Kadınlardaki intihar vakalarının artışın nedenlerini inceleyecek olursak cinsiyet eşitliği bağlamında toplumda yıllardır devam eden eşitsizlik, özellikle Mart-Nisan aylarından beri kadınların işten çıkarılmaları ile duydukları utanç ve dışlanma, işten çıkarılmayan kadınların ise çalışma ortamlarının ofislerden evlere kaymasıyla hem evi idame ettirmek hem de çalışmak zorunda olmaları üzerlerindeki baskı ve stresi arttırmakta ve depresyona neden olmaktadır.

Kadınların yaşadığı bu depresyon, yoğun baskı ve iç bunalım bir süre sonra intihara sürüklemektedir. Gençlerdeki intihar vakalarında ise gençlerin kısıtlamasız ve gönül rahatlığıyla dışarı çıkıp eğlenememesi, dans, konser, sinema gibi aktivitelerin yapılamaması nedeniyle bu tarz sosyal etkinliklerden mahrum kalınması, okullarından uzak kalmaları genç bireylerin üzerinde stresi daha da yoğunlaştırıp depresyona girmelerine ve daha da ileri giderek intihar etmelerine yol açmaktadır. Sadece sıradan halk içerisinde değil, Japon ünlüleri arasında da intihar vakaları yaşanmaktadır. Daha yeni ikinci çocuğunu kucağına alan Yuko Takeuchi gibi toplum tarafından sevilen ünlü isimler dahi intihar ederek hayatlarına son veriyor. Ünlü kişilerin intihar etmeleri özellikle hayranları şaşırtsa da uzmanlara göre ünlülerin, pandemi nedeniyle işini kaybetmeleri ve yaşadıkları bunalımlar yüzünden psikolojik tedavi almaları ve bunun duyulacak olması intihara sürükleyebilmektedir. Japonya’da akıl salığı ve psikolojik sorunlar yüzünden tedavi olmak, doktora gitmek hala bazı kesimler tarafından aşağılanmakta ve bir tabu olarak görülmektedir. Japonların onurlarına, saygınlıklarına ne kadar düşkün ve bağlı oldukları yüzyıllar öncesine ait yaşanmış olaylardan, gelenek ve göreneklerden, yazılan kitaplardan anlaşılabilir. Japoncada “Başını gösteren çivi çekiçle yerine oturtulur” şeklinde bir atasözü bulunması toplumun iyiliği için bireyin keyfinden feragat etmesinin gerekliliğini ve toplumsal baskının ne ölçüde olduğunu anlatan iyi bir örnektir.

Yeni yılla birlikte artışa geçen aktif vaka sayısı ve ölüm oranları, Tokyo dahil birkaç eyalette OHAL ilan edilmesine sebep oldu ancak pandeminin başından  günümüze kadar Japonya’da Avrupa’dakine benzer sıkı bir tecrit yaşanmamıştı. Bu duruma rağmen intihar vakalarındaki artışta çok ciddi bir sıçrama yaşandı. Salgının dünyadaki tüm ülkeleri etkilediği gibi Japon ekonomisini de etkilemesi ve bozulmalara yol açması, insanların işten çıkarılmasına neden oldu. Özellikle kadınların üzerlerindeki baskıyı arttırdı. Japon toplumunda mevcut bulunan cinsiyet eşitsizliği ile tüm bunlar pekişince kadınlardaki intihar oranlarında bir sıçrama yaşandı. Gençlerinde okullarından uzak kalması, konser, sinema, spor etkinlikleri gibi faaliyetlerinin yapılamaması veya seyircisiz yapılmaları gençlerin sosyalleşmesine balta vurarak içlerine kapanmalarına, depresyona girerek en son aşamada intihar etmelerine yol açmaktadır. Kyoto Üniversitesi tarafından yapılan bir araştırmaya göre Covid-19 salgının toplum üzerinde bıraktığı ekonomik, sosyolojik ve psikolojik çöküntünün ilerleyen yıllarda intihar vakalarında 140 bin ila 270 bin düzeylerinde bir artışa neden olabileceği belirtilmektedir (Sanmartin, 2020). Yapılan araştırmalar ve açıklanan veriler gösteriyor ki Japonya’nın daha kötü bir senaryo için hazırlıklı olması gerekmektedir. Eylül ayında göreve gelen çiçeği burnunda Japonya Başbakanı Yoshihide Suga ve kabinesinin salgının bıraktığı toplumsal çöküntülere ve artan intihar vakalarına karşı yeni çözümler, tedbirler ve planlar üretmesi hem Japonya devletinin Asya-Pasifik’teki rakip ülkeler karşısında güçlü kalması hem de Japon halkının problemlerinin giderilmesi için hayati derecede önemlidir.

[irp posts=”98″ name=”Japonya Çin’e Karşı En Yüksek Savunma Bütçesini Onayladı”]

Murat Dedeoğlu 

Stratejik Ortak Misafir Yazarı