İsrail’in en köklü gazetelerinden Haaretz’e göre Azerbaycan, İsrail’e “İran’ı gözetlemesi için” ayrı, İran’a olası saldırısı için ayrı “özel hava ve harekat üssü” kurdu. Bu üssün amacı da İran’ın nükleer faaliyetlerindeki ilerlemeye göre değişkenlik gösterebilir.
Daha önce yazmıştım hatırlarsınız. Mossad’ın İran’dan ele geçirdiği nükleer arşiv, Azerbaycan üzerinde İsrail’e kaçırılmıştı. Uçağın güzergahı da Azerbaycan-Gürcistan-Türkiye’ydi.
İsrail ile Azerbaycan arasındaki iş birliği artıyor, Türkiye’nin İsrail’e bakışı her geçen gün daha da yumuşuyor. Çünkü Ermenistan’a koşulsuz destek vererek Azerbaycan sınırında askeri tatbikat düzenleyen, Suriye ve Irak’ta Şii milislerle kendi hinterlandını genişletip Türkiye’yi alaşağı etmeye çabalayan, en önemlisi de nükleer kapasitesi ile bölge ülkelerini tehdit eden bir İran var. Tahran’ın nükleer faaliyetleri konusunda İsrail’in istihbarat savaşı söz konusu ancak farkında olunmasa da bu Türkiye’yi de yakından ilgilendiriyor. Nükleer silaha sahip olan bir İran, “bölgesel güç” açısından en çok Türkiye’nin nüfuzunu etkiliyor. Hindistan-Pakistan rekabetinde Hindistan’ın nükleer silaha ulaşmasından sonra Pakistan’ın varını yoğunu ortaya döküp nükleer silaha ulaşması gibi. Taraflardan biri nükleer silaha ulaşırsa güç yarışında öne geçer.
Bizim anlamadığımız konu bu. Sanki İran’ın nükleere ulaşması sadece İsrail’in sorunu gibi büyük bir yanılgı söz konusu. Türkiye’nin rekabet ettiği ülkeler Yunanistan veya Ermenistan değil. Bunlar suni gündemler. Asıl rekabet İran’la.
Uluslararası Atom Enerjisi Ajansı’na göre İran’da şu an yüzde 83,7 oranında zenginleştirilmiş uranyum parçacıkları var. İran’ın atom bombası üretmesi için uranyumu yüzde 90 ve üzeri zenginleştirmesi gerekiyor. Uzmanlar 2-3 yıl içerisinde bu oranın yüzde 90 üzerine çıkabileceğini ve böylece İran’ın artık nükleer silaha sahip olan ülkeler statüsünde görülebileceğini söylüyor. Avrupa ile İran’ın nükleer anlaşmasında, İran’a izin verilen zenginleştirme oranı 3,67’ydi, gerisini siz düşünün.
(7 Mart 2023)
E-BÜLTENE ABONE OLUN
Stratejik Ortak yazarlarının makalesi ve haritalar ücretsiz e-postanıza gelsin.
Abone oldunuz, teşekkürler.
Bir şeyler yanlış oldu. Lütfen daha sonra tekrar deneyin.
