CTBTO yani Nükleer Denemelerin Kapsamlı Yasaklanması Antlaşması Örgütü’ne verilerine göre 1945’ten günümüze kadar 2 binden fazla nükleer silah denemesi yapıldı. Bu nükleer denemeler en fazla Soğuk Savaş yıllarında hız kazandı.
Yeryüzündeki ilk nükleer silah denemesi, ABD’nin 16 Temmuz 1945’te Alamogordo’daki çöl tesislerinde ilk atom bombasını patlatmasıyla gerçekleştirildi. Dünyada en fazla nükleer deneme gerçekleştiren ülke ise yine ABD oldu. Amerika Birleşik Devletleri, 1945-1992 tarihleri arasında bin 32 nükleer bomba denedi.
En fazla ikinci nükleer silah denemesini ise Sovyetler Birliği yaptı. SSCB ilk denemesini 29 Ağustos 1949’da Kazakistan’ın Semipalatinsk tesislerinde gerçekleştirmişti. Sovyetler Birliği ise dağılmadan 1949’dan 1990’a kadar 715 nükleer bomba denedi.
Diğer ülkelerin nükleer silah denemesi ise şöyle:
Fransa 1960-1996 arasında 210, İngiltere 1952-1991 arasında 45, Çin 1964-1996 arasında 45 nükleer deneme gerçekleştirdi.
Hindistan 1974-1998 yılları arasında 3 kez, Pakistan ise 1998’de 2 nükleer deneme yaptı. Dünyanın en kapalı ülkesi Kuzey Kore ise, 2006, 2009 ve 2013 yıllarında ve sonuncusu geçtiğimiz günlerde toplam 4 deneme gerçekleştirdi.
Nükleer Denemelerin Durmasını Bazı Ülkeler Engelliyor
19 Kasım 1996’da Nükleer Denemelerin Kapsamlı Yasaklanması Anlaşması’nın (CTBT) imzaya açılmasıyla birlikte nükleer deneme yarışı azaldı. ABD, Sovyetler Birliği şuanki Rusya, Fransa, İngiltere ve Çin, 1996’dan sonra bir daha nükleer deneme gerçekleştirmedi.
Arasında Keşmir Sorunu bulunan Hindistan ve Pakistan ise, 1998’de ikişer deneme gerçekleştirirken, 2000’li yıllarda nükleer deneme gerçekleştiren tek ülke Kuzey Kore oldu. Kuzey Kore şuan uluslararası toplum tarafından korkulan bir ülke konumunda.
CTBT anlaşmasının yürürlüğe girebilmesi için, bütün ülkelerin anlaşmayı hem imzalayıp hem de onaylaması gerekmekte. Anlaşma bugüne kadar 183 ülke tarafından imzalanırken, 164 ülke tarafından onaylandı. Rusya, İngiltere ve Fransa anlaşmayı hem imzalayıp hem de onaylarken; Hindistan, Pakistan ve Kuzey Kore anlaşmayı ne imzaladı ne de onayladı.
Bütün nükleer denemeleri yasaklayan anlaşma, ABD, Çin, İsrail, İran, Kuzey Kore, Mısır, Hindistan ve Pakistan’ın imzalayıp onaylaması halinde yürürlüğe girecek.
Kaynak:
Anadolu Ajansı
E-BÜLTENE ABONE OLUN
Stratejik Ortak yazarlarının makalesi ve haritalar ücretsiz e-postanıza gelsin.
Abone oldunuz, teşekkürler.
Bir şeyler yanlış oldu. Lütfen daha sonra tekrar deneyin.
