Muhtemel ABD – İran Savaşı ve Olasıklıklar

Amerika Birleşik Devletleri ve İran arasında, İslam Devrimi‘nden bu yana devam eden gerginlik yeniden tırmanmış durumda. Tabi, Amerikan politikalarını takip edenlerin analizini yapmakta zorlanmayacağı gerçek şu; bu gerilim ülkenin şeriat sistemine geçişinden ötürü değil, ekonomik sebeplerden kaynaklandığı… Çünkü Ortadoğu ve diğer bölgelerde demokrasiyle ilgisi olmayan ülkelerin, ABD’nin sıkı müttefiki olduğunu biliyoruz.

Peki geçtiğimiz yıllarda alevi sönen, savaş söylentileri yeniden neden alevlendi?

• Öncelikle Amerika Birleşik Devletleri, Ortadoğu bölgesinde bulunan üslerine asker yığınağını arttırmaya başladı.
• Irak’tan zorunlu olmayan diplomatik personeline ülkeden ayrılma emri verdi.
• John Bolton, Mike Pompeo gibi isimler, İran’a uygulanan ekonomik baskıların, ülkeye geri adım attırma konusunda yeterli olmadığı görüşüyle yönetime sürekli olarak görüş bildiriyor.
• İran’ın Suriye’de Esad rejimine destek olarak, İsrail’in güvenliğini tehdit ediyor görünmesi, Yemen’de Husileri Suudi Arabistan’a karşı (ne kadar reddetse de) destekliyor oluşu, bu bağlamda bölgede İsrail ve Suudi Arabistan’ın İran’a müdahale konusunda ABD’yi ikna etme çabaları…
• İran’ın Irak üzerinde etkisi ve özellikle Kerkük bölgesindeki tavrı…

Bugünkü yazımda muhtemel ABD – İran savaşında neler yaşanabileceğini değerlendireceğim.

• ABD’nin muhtemel bir İran harekatında ülkenin tamamını işgal etmeye teşebbüs edeceğini düşünmüyorum, askeri gücün kullanımı yanında, rejimi devirmek amaçlı stratejik noktalara nokta harekat düzenlenebilir.
• İran’a yönelik bir harekat düzenlenirse, Trump ne kadar dünya kamuoyunda yalnız bir lider olarak kabul edilse de, Körfez Ülkeleri ve İsrail tarafından doğrudan askeri olarak desteklenecektir. Çünkü İran, bahsedilen ülkeler açısında doğrudan güvenlik sorunu olarak kabul ediliyor.
• İran’ın hava savunma sistemleri böyle bir savaşta oldukça önemli rol oynayacaktır. Bu bakımdan İran, Bavar-373, SA-15, S-300, Crotale SAM, M163 Vulcan,Rapier, SA-6, Shilka, SA-5,SA-2 gibi hava savunma sistemlerini aktif olarak kullanmayı amaçlayacaktır. ABD’nin de temel amacı, çeşitli yollarla öncelikle bu hava savunma sistemlerinin imhası üzerine yoğunlaşabilir.

• ABD’nin İran ile savaşı, Irak ile savaşına benzemeyecektir. Çünkü Saddam’ın hava savunma sistemi diye bir düşüncesi yoktu, ordu çöl arazisinde tank ve topçuların ağırlığını oluşturduğu birliklerden oluşuyordu. Üstelik bunu hafife almamak lazım, Saddam’ın kara kuvvetleri, kendi döneminde ABD ve Rusya’nın ardından dünyanın üçüncü sırasındaydı. Lakin Koalisyon Güçleri’nin hava saldırılarına, kapsamlı bir sistemleri olmadığı için, asla karşılık veremediler ve Irak bir çeşit tank mezarlığına dönüştü. İran’ın gerek farklı bir coğrafyasının olması, gerekse nispeten bir hava savunma sisteminin mevcudiyeti, bu bakımdan fark yaratabilir ancak ABD hava kuvvetleri’nin envanter ve sayı bakımından gücünü hafife almamalı.
• İran ile yaşanacak bir savaş sadece İran ülkesi sınırları içinde olmayacaktır. Suriye, Yemen, Irak ve Lübnan’da çatışmaların yaşanacağını, Hizbullah’ın İsrail’e yönelik saldırılarının artacağını düşünmemek mümkün değil.

• IŞİD‘in bu savaştan faydalanarak özellikle Irak ve Suriye’de yeniden hakimiyet alanı elde etmek için saldırılarını yoğunlaştıracağını düşünüyorum. Çünkü bölgede İran’a bağlı Şii milislerin ilk hedefi bu radikal yapılanma yerine, bir zamanlar IŞİD’e karşı hava desteği aldıkları Amerika Birleşik Devletleri olacaktır
• 3.Dünya Savaşı komplo teorisyenlerimizin olası bir harekatta yine hayal kırıklığına uğrayacağını düşünüyorum. İran, Rusya için önemli bir ortak ancak global çerçevede baktığımızda “Kıyamet Savaşı” olarak nitelendirilebilecek bir çatışmaya, Ruhani rejimi için gireceğini zannetmiyorum.
• İran balistik füze kullanır mı? Şeklinde bir soru olabilir, eğer fırsat bulursa,kullanacaktır. Nitekim bu füzeler, Husiler tarafından sürekli olarak Suudi Arabistan’ı hedef alıyor, füzelerin çoğu havada imha edilmiş olsa da, bazıları hedefini bulabiliyor. Burada önemli bir başka soru.. İran’ın füzelerinde nükleer başlık var mı? Bildiğimiz kadarıyla yok.
  
• ABD topyekün bir işgal hareketine girişirse, Afganistan’dan kötü bir gerilla savaşıyla baş başa kalacaktır. Neticede, Pers İmparatorluğu’ndan beri kenetlenmiş ve özellikle manevi anlamda (Şia-İslam inancı ve milliyetçilik) bağlamda beraber yaşamaktan hoşnut olan bir İran halkı mevcut.. Bu bağlamda Afganistan ve Pakistan’dan binlerce milis takviyesi çok kolay olacaktır.
• Kürtler harekete geçer mi? Topyekün bir harekat olursa, harekete geçmeleri teşvik edilecektir. Rusların sosyolojik analizlerine göre bölgede yaşayan Kürtler, İran devletine bağlı insanlar, böyle diyordu Yevgeny Primakov. Muhtemel bir savaşta durumun böyle olup olmadığını göreceğiz.
• Avrupa ülkeleri bu savaşa doğrudan destek verir mi? İngiltere ve Fransa’nın desteği olacağını düşünüyorum, yaşanan tüm olumsuzluklara rağmen… Ancak diğer ülkelerin durumu, Trump yönetiminin ikna kabiliyetine bağlı. Katılmayacağını düşündüğüm ülke ise Almanya.

Yukarıda ABD'nin İran çevresindeki askeri üslerini görüyorsunuz..

• • Envanter meselesine gelecek olursak… ABD kara deniz ve hava kuvvetlerinde İran’a büyük üstünlük sağlıyor, ilgili linkten orduların askeri araçlara ve çeşitlerine ulaşabilirsiniz: GlobalFirePower 1 ve GlobalFirePower 2

Sonuç olarak, yakın zamanda bir ABD-İran sıcak savaşı beklemiyorum. ABD, yukarıda yazdığım tüm faktörleri göze alırsa -ki Trump yönetimi alabilir- durum değişecektir. Bu konuda yoğun görüşmelerin yapıldığı kuşkusuz.