Joe Biden Döneminde Makyavelist Politikalar

Sorunların sorunları yarattığı ABD Başkanlık seçimlerinin ardından Joe Biden seçimi kazanarak Başkanlık koltuğuna oturdu. Başkanlık yemini öncesi ve sonrası çizgisini keskin hatlarla belli eden Joe Biden, dış politika üzerine birtakım sinyaller vererek zaman zaman uluslararası konjonktürde tartışmalara yol açtı. Biden yönetimi yapıcı ve tutumlu kararlar sergileyeceğini belirtmesine rağmen gerek Türkiye Cumhuriyeti üzerinde gerek farklı ülkeler üzerinde agresif diplomasi ile göreve başlamış görünüyor. Özellikle Türkiye Cumhuriyeti nezdinde incelendiğinde bu agresif diplomasi ve çifte standart, mütekabiliyet ilkesinin gerekliliğine vurgu yapmıştır. Ekseriyetle sergilenen politikaların devam edeceği öngörüldüğünde etkin diplomasi ve pragmatist tutumların gerekliliği bir kez daha gözler önüne gelmektedir. Yazımızda süreç başlangıcından itibaren üstü kapalı ‘’Makyavelist’’ tutumlara bürünen Joe Biden’ın adımlarına örnekler üzerinden yalın anlatımımızla değineceğiz.

Makyavelizm ve Joe Biden

Makyavelizm, siyaset felsefesine temerküz eden ve politik sistemlerde tahayyül yeteneklerini zorlayan bir kavramdır. Niccolò Machiavelli tarafından literatüre Prens kitabıyla giren Makyavelizm, istenen amaçlara ulaşmak için politika, güç ve etkileyici davranışların kullanımını benimseyen bir sosyal etki sürecidir (Christie ve Geis, 1970).

Rasyonellik ve duygusal zekaya aykırı bir kavram olsa da geçmişten günümüze uygulama alanı bulmasıyla hafızalarda yer edinmiştir. Son dönemde kavramın Biden yönetimi tarafından uygulanması, Biden’ın geçmişten bugüne kadar benimsemiş olduğu değerlerin, düşüncelerin ve eylemlerin yansımasının sonucudur. Liberal demokrat olan Biden, Makyavelist kişiliğini, Başkan Yardımcısı olduğu Obama döneminden sonra yeni döneminde Beyaz Saray ve Kongre’de hissettirecektir.

Ancak bu kişiliğin küresel sistem üzerine yansıması hegemonya kartı üzerinden Başkanlığa başlamasıyla beraber devreye sokulmuş görünüyor. Makyavelist hissiyatlara bürünmek ile Makyavelizm’i kullanmak arasındaki farkı bilen ve ölçütlerine ayıran Biden’ın kartlarını genel anlamda iyi oynaması gerekmektedir. Değişen küresel konjonktür ve hegemonya tüm dinamikliğiyle devam ederken aynı zamanda sorunları da beraberinde sürüklemektedir. NATO, Afrika, Körfez, Ortadoğu ve Asya Pasifik ekseninin ABD aleyhine şekillenmesi Biden yönetiminin istemediği bir durumdur ve bu duruma güç tazelenmesi ve hasar tespit yapılması gereken alanlar olarak bakılmıştır. Halihazırda bu bölgelerin arasına Avrupa eksenini de eklemek yerinde olacaktır. Avrupa ülkeleri kendi arasında Brexit süreci öncesi ve sonrasında (COVID ve birlik içerisinde sorunlar) sık sık ihtilafa düşmüş ve kendi çıkarları gereği hareket etmiştir. Avrupa ülkelerinin ABD ekseninden uzaklaşması ABD tarafının bölgeye ciddiyetle yaklaşmasını gerektirmiştir. Son yıllarda Avrupa Birliği, kendi içerisinde bulunan yaramazlıkları bırakıp Doğu Akdeniz çekişmesinde Türkiye karşısında tek vücut olmayı başarmıştır ve çıkarları gereği çifte standardı uygulamış ve Uluslararası Hukuk bağlamından çıkarak Türkiye’ye karşı maksimalist politikalar devreye sokmuştur. Her ne kadar birlik bu konuda tek vücut olmuş görünse de Türk diplomasisi, Avrupa Birliğinin kendi arasında ihtilafa girmesine yol açmıştır. Samimiyetten uzaklaşan birliği ABD’nin tekrar düzene sokmaya çalışacak olması gerçekleşmesi beklenen olasılıklar arasında yer almaktadır [1].

Göreve geldikten sonra Avrupa da ilk temasını Fransa Cumhurbaşkanı Emmanuel Macron ile yapan Biden, görüşme ile iş birliğinin devamını belirtmiş ve Fransa’nın geçmişten bugüne ABD’nin en eski müttefiki olduğunu belirtmiştir (Hürriyet). Almanya örneği ile devam edecek olursak, Almanya ve Rusya arasında devam eden Kuzey Akım 2 projesi ABD tarafından endişe ile karşılanmaktadır.

Bu konuda açıklama yapan ABD Berlin Büyükelçiliği, Almanya’ya Kuzey Akım 2 projesini durdurma çağrısında bulunmuştur (Deutsche Welle). Bir Makyavelist, çıkarları gereği iş birliği yapmaktan çekinmemelidir ve iş birliği yapacağı kişiyi ve ortamı taviz vermeksizin iyi tanımalıdır. “Devletlerin çıkar ilişkisi olur dostu olmaz’’ dediğinizi duyar gibiyim. Ancak ortada çıkar ilişkisi de olsa Makyavelizm’i benimseyen bir lider doğası gereği kendi politikalarını karşı taraf üzerinde ihtilafı ortadan kaldırarak empoze etmekten çekinmeyecektir. Bu durumda Devlet Başkanları pragmatist yaklaşarak uygun diplomasiyi kullanmalıdır. Çin örneğiyle devam edelim. Joe Biden yaptığı açıklamada, ABD-Çin ilişkilerini önceki Başkan Donald Trump yönetiminden farklı bir tarzda yürüteceklerini belirterek, “Aşırı rekabet olacak ve bunu onların bildiği gibi yapmayacağız.” ifadesini kullandı (CNN Türk). Makyavelist lider, çıkarlarını gerektiğinde yanlış bile olsa dikte etmekten çekinmemelidir. Joe Biden’ın bu konuşmasından ‘’benim koyduğum sınır kadar açılabilirsin’’ mesajı çıkarılabilir [2].

Dikte etme örneğimize Türkiye örneği ile devam edelim. S-400, Suriye’nin kuzeyi ve Doğu Akdeniz sorunları karşısında talepkâr yaklaşımıyla dikte etme tutumunu devam ettirmektedir. Yazımızın devamında Joe Biden’ın mesajları ile Makyavelizm ilişkisini örneklerle etkin bir şekilde inceleyelim.

Görünmeyen ve Görünen

Bu başlık altında konu bütünlüğünün sağlanması hususunda sırasıyla ilk başta görünmeyen yüz olan ‘’Makyavelizm’’ ruhunu Makyavelizm ilkeleri ile aktaracağız ardından her insanın görebildiği ancak mesajı okuyamadığı yüz olan görünen yüzü belirteceğiz.

✓Sizi iktidara götüren araçlar süreçte nasıl değerlendirilirse değerlendirilsin iktidar elde edildiği ve orada kalıcı olunduğunda onları nasıl takdim ederseniz o şekilde kabul edilecektir. Bu duruma belirli bir azınlık karşı çıksa da bunun artık bir önemi olmayacaktır. Zira ona göre çoğunluk artık iktidar ile birlikte düşünüp değer biçmeye meyillidir.
• Biden’ın ekibinde yer alan Rachel Rodriguez isimli kadın seçimlere hile karıştırdığı iddiasıyla tutuklandı (Takvim).
• ABD: Trump taraftarları seçimlerde ‘hile yapıldığı’ iddiasıyla sokaklara indi (Euronews).
✓ Basiretli olmanın bir diğer anlamı lider-halk ilişkisinde ortaya çıkar. Lider hem halkın bazı konulardaki yargılarını dikkate almayı bilmeli hem de gerektiğinde halka neyin iyi olduğunu anlatabilmelidir. Halkla iletişiminde liderin unutmaması gereken husus halkın genelde cesur karar ve planlardan hoşlandığıdır. Ona göre bezen halka istediğini vermek bazen ise ondaki bu ölçüsüzlüğü dizginlemek gerekir (Machiavelli, 2009: 171, 183).
• Joe Biden: Bölmeyi değil birleştirmeyi amaçlayan bir başkan olmaya söz veriyorum (Gazete Duvar).

✓ Prens (Kastettiğimiz Joe Biden) yönetimindeki kişilere sözünü geçirebilmelidir. Mümkünse hem sevilen hem de korkulan bir prens olmak iyidir. Korkulmak daha önemlidir. İnsanoğlu korktuğuna sevdiğinden daha çok ve daha iyi hizmet eder.
• Maske takma zorunluluğu hakkında bazı çekinceler mevcut. Bugüne kadar maske zorunluluğuna karşı çıkan eyalet valileri yine direnebilirler.

Çünkü ABD başkanının ülke çapında bir maske kuralı getirme yetkisi yok. Biden bu durumu kabullenmiş olsa da kişisel olarak valilerle görüşüp ikna etmeye çalışacağını söylüyor. Valilerin bu zorunluluğu kabul etmemeleri durumunda belediye başkanlarını bu mücadeleye çağıracağı konusunda da söz verdi. Ancak kuralın nasıl uygulanacağı da hala net değil (BBC).
✓ Her şeyden önce iktidar kişilerin malvarlığına dokunmamalıdır. Kişilerin mülklerini ve işlerini kaybetme riski altında yaşamaları onları tehlikeli kılar. Bu nedenle yönetici güvence vermeli ve mülkiyet alanından uzak durmalıdır (Machiavelli, 1999: 162, 202).
• Joe Biden’ın ilk icraatleri arasında yer alan yardım paketinde ilave işsizlik yardımının haftalık 300 dolardan 400 dolara çıkarılması hedefleniyor. Bir diğer açıklama ise ‘’Paket onay alırsa bu ek yardımın süresi Eylül’e kadar uzatılacak, tahliyeler durdurulacak ve evlere el konamayacak’’ şeklinde belirtildi (Euronews).
✓ Soyluları umutsuzluğa sevk etmemek ve halkı hoşnut tutmak iktidar geometrisinin vazgeçilmez unsurlarıdır. Machiavelli dengeyi savunur. Denge tüm sınıflar için ortak iyinin temin edilmesi gibi bir anlama gelmektedir (Arnhart, 2004: 160).
• Joe Biden: “Bana oy vermiş olsun ya da olmasın tüm Amerikalıların başkanı olacağım.’’ (Gazete Duvar)

✓ Güçten çok itibara sahip bir hükümdarla aranızda ittifak kurmanın akılsızcadır.
• Joe Biden: ABD, Çin’in büyüyen ihtiraslarına ve Rusya’nın demokrasimize zarar verme ve bozma kararlılığına karşı durmalı.

✓ İnsanlar her zaman, ama her zaman bir sebebi olmaksızın, geçmişi över ve şimdiyi mahkûm ederler; olmuş olanın öyle bir taraftarıdırlar ki, sadece tarihçiler tarafından bırakılmış kayıtlar sayesinde bildikleri zamanları göklere çıkarmakla yetinmezler, ama yaşlandıklarında, geçmişlerini geçirmiş olduklarını hatırladıkları günleri de methederler.
• Joe Biden: Amerika geri döndü. Diplomasi, dış politikamızın merkezine geri döndü.
✓ Diplomat kıtalararası makyavelist uzlaşmacının jeopolitik jargondaki karşılığıdır.
• ABD Büyükelçisi Satterfield S-400 için çalışma grubu önerisi hakkında ‘’Bir şeyi açıklığa kavuşturmak istiyorum. Çalışma grubu yok, olmayacak’’ Sözlerini kullandı (Stratejik Ortak).

Sonuç

Örneklerle açıkladığımız üzere Makyavelist politikalar, Biden yönetiminin silahı olarak tanımlanabilir. Makyavelizm ilkesinde hareket edilme durumuna çeşitli örnekler verebiliriz ancak Biden yönetimi dikkatle incelenmelidir. Yazımızın içeriğinde belirttiğimiz üzere Makyavelist hissiyatlara bürünmek ile Makyavelizm ruhunu taşımak farklı noktalardır. Biden yönetiminin diğer yönetimler ile arasında bulunan fark Joe Biden’ın Makyavelizm ruhunu içerisinde taşımasıdır. Sizlerde Makyavelizm ilkelerini gerçek hayatta kullanabilirsiniz ancak şunu unutmamalıyız ki ölçülü ve doğru bir şekilde kullanmak bize yaşamımızda yardımcı olabilir bunun dışında kullanmak kişisel olarak sapmanıza yol açabilir. Kişisel sapmaya örnek verecek olursak Joe Biden geçmiş yıllarda yanlış adımlar attığı için iki defa Türkiye’den özür dilemiştir. Bir sonraki yazımızda görüşmek üzere [3,4].

[irp posts=”6259″ name=”ABD: Putin Trump’ın Seçilmesi İçin Siber Müdahalede Bulundu””]