Afganistan’da 18 yıldır NATO ve Taliban arasında süren savaş devam ederken, geçtiğimiz aylarda Donald Trump’ın bölgedeki çatışmaları bitirme politikasıyla barış görüşmelerine yönelik adım atması, bölge adına mühim bir gelişme oldu.
Katar aracılığıyla yürütülen ve artık sonuna yaklaşıldığı düşünülen barış görüşmeleri tüm hızıyla devam ederken, Afganistan abecesine hakim analistlerin, devlet yetkililerinin ortak bir endişesi ortaya çıktı; daha önce IŞİD’in Horasan Vilayeti adıyla kurduğu yapılanmanın ideolojik,stratejik ve askeri açıdan güç kazanması.
Bu konuda geçtiğimiz günlerde Afgan hükümetine bağlı Ulusal Güvenlik Konseyi Sözcüsü Kabir Haqmal Amerikalılarla görüşmenin, Taliban içindeki bazı militanlarda olumsuzca karşılandığını ve kendileriyle varılacak anlaşmanın mahiyetine göre örgütten IŞİD’e katılımların artabileceği vurgusunda bulundu.
Bölgedeki IŞİD yapılanmasına katılması muhtemel diğer cihatçı örgütlerin bazılarının isimleri şöyle:
Abdul Mennan Niyazi Grubu, Leşker Tayyibe, Mücahitler Hareketi, Sünnet ve Kuran Hareketi, Dava Cemaati, İslam Sarfaroş, Ceyşül Muhammed, Cundullah..
Burada önemli olan, bahsi geçen yapılanmalarının ve IŞİD’in militanlarının,ideolojik eğitmenlerinin Taliban hareketini oluşturan Peştun milletinden ziyade çevre ülkelerden hatta Arap Yarımadası’ndan gelişidir. Böylece, Taliban’ın medrese sistemine bir alternatif olarak planlandığı görülebilir.
Genelde Uygur bölgesinden, Çeçenistan’dan,Özbekistan’dan,Pakistan’dan,Türkmenistan’dan ve Kazakistan’dan gelen cihatçılar, Sovyetler Birliği’nin Afganistan’ı işgali sırasında Badakistan bölgesi üzerinden bölgeye giriş yapmış ve zamanla topluma entegre olmuşlardır.
Afganistan’da IŞİD’in varlığı ise tartışmalı, Rus istihbaratına göre militan sayısı 10.000’e ulaşmış örgüt için batılı analistler ortalama 2500 olarak sayı veriyor. Örgüt Nangarhar,Kunar,Nuristan,Zabul,Faryab,Cüzcan,Sar-e Pul gibi bölgelerde faaliyet gösterirken,özellikle ülkenin başkenti Kabil’de de bombalı eylemler gerçekleştiriyor. Keza yine Ebubekir el Bağdadi’nin liderliğini yaptığı yapılanma, Taliban’ı milliyetçi görüşlerinden ötürü için mürted (dinden dönmüş) ilan etmiş durumda ve bölgedeki tüm güçlere saldırılar düzenliyor. Taliban’ın da örgüte savaş ilan ettiği biliniyor.
Coğrafyanın abuhavasını soluyan bir kişi, bölgesel şartlar ve sosyolojik gelişmeler ışığında yorum yaptığında, şuan için Afganistan Savunma Bakanlığı Sözcüsü Ruhullah Ahmedzai’nin söylediği gibi, IŞİD yapılanmasının bölgedeki gücünün fazla olmadığını ancak, Taliban’ın Rusya ve İran ile yakın ilişkiler kurmaya başlamasını, ABD ile de barış görüşmelerini sürdürmesini, IŞİD’in canlı bomba eylemlerini kınadıktan sonra canlı bomba eylemlerini kendi örgütlerinin yapması gibi nedenlerle, IŞİD’i gelecekte Taliban’ın yerini alacak yeni düşman olarak yorumlayabilir. Öte yandan bu kez, gerilla savaşına hakim Taliban’ın, IŞİD’e karşı mücadelede şuanki Afgan hükümetinden daha başarılı olacağını öngörebilmek mümkün.
E-BÜLTENE ABONE OLUN
Stratejik Ortak yazarlarının makalesi ve haritalar ücretsiz e-postanıza gelsin.
Abone oldunuz, teşekkürler.
Bir şeyler yanlış oldu. Lütfen daha sonra tekrar deneyin.
