Birleşik Krallık AB’den Ayrıldı: BREXIT Süreci Nasıl Gelişti?

II. Dünya Savaşı’ndan sonra birçok alanda hezimete uğrayan Avrupa bu durumdan kurtulabilmek için çıkış Yolları aramaktaydı. Amacı Avrupa genelinde barışın sağlanması daha sonra ise Kültürel Ekonomik ve Siyasal alanlarda işbirliğinin  sağlanması hedefleniyordu. Bu doğrultuda 1951 yılında Belçika,  Hollanda, Lüksemburg, Almanya,  Fransa Ve İtalya tarafından ilk  adımlar atılmıştır.

İlk olarak Kömür ve Çelik sektörünü geliştirmek amacıyla Avrupa Kömür ve Çelik Topluluğu kurulmuştur. Bu topluluk 1957’de Avrupa Ekonomik Topluluğu 1992’den günümüze kadar da Avrupa Birliği ismini almıştır. Kuruluşundan günümüze kadar geçen sürede birçok alanda işbirliklerini güçlendirmişlerdir.

İlk kuruluşunda kurucu üyeden oluşan AB’nin günümüzde 28 üyesi bulunmaktadır. Bu üyeler; Almanya, Belçika,  Avusturya, Bulgaristan,  Çek Cumhuriyeti , Danimarka, Estonya,  Finlandiya, Fransa,  Güney Kıbrıs Rum Yönetimi, Hırvatistan, Hollanda,  İngiltere,  İrlanda,  İspanya,  İsveç,  İtalya,  Letonya,  Litvanya, Lüksemburg, Macaristan,  Malta,  Polonya,  Portekiz,  Slovakya, Slovenya ve Yunanistan’dır. Ülkemizin de içinde bulunduğu 4 tane AB üyeliğine aday olan ülke bulunmaktadır.

Birleşik Krallık

Avrupa kıtasının Kuzey batısının açıklarında yer alan ada ülkesi Birleşik Krallık batısında İrlanda Adası’nın kuzeyini içeriyor. Birleşik Krallık 4 ülkeden oluşmaktadır. Bunlar; İngiltere, Galler, Kuzey İrlanda ve İskoçya’dır.

Kendi içlerinde ayrı parlamentolara sahip olsalar da  dışa karşı Birleşik Krallık olarak birleşmektedirler.

BREXIT Süreci Nasıl Gelişti?

1973 yılında AB’ye katılan Birleşik Krallık İlk defa AB’den ayrılma tartışmasını 1975’te yani AB’ye katıldıktan sonra 3 seneyi doldurmadan referanduma götürmüştür. Bu referandum sonucu Birleşik Krallık seçmenleri %67’lik oy oranıyla AB üyeliği içinde kalmaya karar verdiler

Suriye’deki iç savaş sonucu ülkelerini terk eden mülteciler Türkiye Ve Yunanistan üzerinden Avrupa’ya göç etmeye başladılar.

Hem savaş yüzünden göç eden mülteciler üzerinden hem de işçi olarak çalışmak için Avrupa’ya giden işçiler üzerinden yapılan siyasi kampanyalar sonucunda Birleşik Krallık Başbakan David Cameron önderliğinde 23 Haziran 2016 yılında AB’den ayrılmak için referandum yapmaya karar verdi. Referandumdan çıkan sonuç neticesinden sonra Avrupa Birliği Anlaşmasının 50. maddesi olan “Ayrılma Hakkı” süreci başlatıldı. Referandum sonucu AB’den ayrılık kararı çıkınca AB’den yana olan Başbakan David Cameron istifa etmeyi tercih etti.

David Cameron’un istifasından sonra 13 Temmuz 2016 yılında İçişleri Bakanı Theresa May Başbakan olarak göreve geldi. Theresa May’in AB ile 2 yıl boyunca yürüttüğü müzakereler sonucunda vardığı Brexit anlaşması Kuzey İrlanda ile ilgili “tedbir maddesi” nedeniyle ilki tarihi farkla olmak üzere tam 3 kez reddedildi. Brexit Anlaşmasının Avam kamarasından geçememesi, ülke genelinde meydana gelen terör saldırıları ve parlamento hükümet çoğunluğunu kaybettiği genel seçimler sonucunda 3 yılı biraz aşan görev suresine istifa ederek son vermiştir.

Theresa May’den sonra Başbakanlık görevine Boris Johnson getirildi. Daha sonra İngiliz parlamentosunun alt kanadı avam kamarası erken genel seçimlere gitme kararı aldı. Johnson kaybetme riskini de göze alarak seçimlere gitti. Çünkü işin sonunda Brexit vardı. Parlamentodaki koltuk sayısının artması demek Brexit’ın parlamentodan geçmesi için kalkacak ellerin artması anlamına geliyordu. Nitekim seçimlerin sonucu Johnson’un bu riski göze almasına dediğini gösteriyor. Johnson’un partisi oyların %43’ünü işçi partisi ise %32’sini aldı. Bu sonuçlar neticesinde Johnson hem başbakan seçildi hem de parlamentodaki milletvekili sayısını arttırdı. Bu sonuca göre Johnson Avrupa Birliği ile vardığı Brexit Anlaşmasını başka bir partinin desteğine gerek kalmadan 650 üyeli avam kamarasından geçirebilecek ve İngiltere 31 Ocak 2020’de ayrılmış olacak.

İngiltere’nin 4 yıl önce aldığı Avrupa Birliğinden ayrılma kararı (Brexit) tamamlandı. Bu süreci ülkenin fiilen AB üyesi kalacağı ama Birliğin karar süreçlerinde yer alamayacağı 11 ay olarak öngörülen bir geçiş dönemi izleyecek.

Hadice Çelik

Stratejik Ortak Misafir Yazar