İç Siyasal Sistem ve Uluslararası Sistem İlişkisi

Sistem kavramı, biyolog Ludwig von Bertalanffy’nın genel sistem kuramı İkinci Dünya Savaşı’nın ardından 1945’te yayınlandıktan sonra kullanılmaya başlanmıştır.

Genel bir tanımlama yapılacak olursa sistem, birbirine karşılıklı bağımlılık ilişkileriyle bağlı parçalardan oluşan bütüne denmektedir. Sistemin en temel ve en önemli özelliği sistemin ufacık bir parçasının bile değişmesi durumunda bütünün etkilenmesidir. Sisteme çevreden gelen girdiler ve sistemin çevreye tepkime olarak verdiği çıktılar siyasal sistemin varlığını ve sürdürülebilmesini sağlamakta en kritik olan etkileşimlerdir [1]. Uluslararası sistem, içindeki birimler arasında düzenli ilişkiler bulunan ve meydana gelen değişikliğin her bir birimi etkilediği yapıya denir [2]. Uluslararası sistem, tek kutuplu, çok kutuplu ve iki kutuplu sistem olarak alt başlıklara ayrılabilmektedir.

Soğuk Savaşı’n sona ermesi ile birlikte iki kutuplu sistemden çok kutuplu sisteme bir geçiş yaşanmıştır. Yeni dünya düzeninde içerisinde bulunduğumuz sisteme yönelik farklı anlayışlar ve farklı karakteristik özellikler üzerine çokça konuşulmuş ve teorisyenler farklı tezler ortaya atmışlardır. Bu düzen içerisinde güç dengesi sistemine baktığımızda bir “dengeleme” ve “dinginlik” durumunun hâkim olabileceği çıkarımlarını yapmak mümkündür. Şüphesiz ki çok kutuplu sistemin beraberinde getirdiği bir karmaşa ve yeni düşmanın belirsizliği apaçık ortadadır. Fakat devletler birbirlerini dengeleme siyaseti ile çıkarlarını korumaya ve gerçekleştirmeye çaba göstermektedirler. İç siyasal sistemlerin uluslararası sisteme etkisi de farklı açılardan ele alınabilir. Yeni düzen ile birlikte iç siyasette yaşanan bir durumun dış politika karar alma merciini etkilediği ortadadır.

Bunun sonucu olarak da uluslararası sistemde etkilenmektedir. Küreselleşmenin de etkisi ile birlikte gerek telekomünikasyon ağlarının gelişmesi, internet ile her bilgiye hızlı ve kolay ulaşım iç siyasette yaşanan bir durumun okyanus ötesindeki bir ülkede de bilinmesini sağlamıştır. Bu durumla birlikte devletlerin dış politikaları şekillenmiş ve uluslararası sistem de dengelerin sürekli değişmesine sebep olmuştur. İç siyasal sistem ve uluslararası sistem birbirinden ayrı düşünülmesi mümkün değildir. Sistemin en önemli ve en temel özelliğinden yola çıkacak olursak sistem içerisindeki ufak bir parçanın hareketi bütünü etkileyeceği gibi devletlerin iç sistemlerinde yaşanan bir değişim ve hareket uluslararası sistem bütünü etkileyecektir.

Bu konuyu bir örnek ile destekleyecek olursak; bir ülkede yaşanan bir darbe uluslararası sistemde bulunan aktörleri de etkilemektedir. Çünkü o ülkenin uluslararası sistemdeki rolü değişecek ve dış politika çıkarlarından önce iç düzenini sağlamak için harekete geçecektir. Böylelikle uluslararası sitemde dengeler değişecek ve oyun yeniden kurulacaktır.

Sonuç olarak, iç siyasal sistemler uluslararası sistemin ayrılmaz bir parçasıdır. Birbirinden ayrı düşünülemez ve değerlendirilemez. Devletlerin gerek iç siyasetlerinin gerekse dış politikalarının uluslararası sisteme tezahürü tüm dengeleri değiştirmekte ve güç dengesi sistemini yeniden inşa etmektedir.

[irp posts=”31103″ name=”21. Yüzyılda Türkiye – Latin Amerika İlişkileri: Yumuşak Güç ve Kamu Diplomasisi Faaliyetleri Kapsamında Bir Değerlendirme”]