Yemen’de Son Durum Haritası (2021)

72075

Yemen’de Suudi Arabistan öncülüğünde Husilerle mücadele eden koalisyon güçleri, meşru Hadi hükümetini desteklerken, Birleşik Arap Emirlikleri’nin ülkenin güney sahillerinde faaliyette olan koalisyon güçleri içerisindeki Güney Geçiş Konseyi‘ni (GGK) fonlaması dikkat çekiyor. Hadi hükümeti güçleri ile Güney Geçiş Konseyi üyeleri arasında çıkan çatışmalarda ateşkes sağlanmıştı. BAE desteğiyle ülkenin güneyinde bağımsız bir devlet kurma planları olduğu belirtilen GKK, kontrol ettiği bölgelerde özerklik ilan etti.

İran Genelkurmay Başkanı Bakıri’nin danışmanlık desteği verdiklerini açıkladığı Husiler, büyük çoğunluğu İHA saldırısı olmak üzere sahadaki Hadi hükümetinden daha etkili operasyonları Suudi Arabistan topraklarında gerçekleştiriyor.

Yemen’de taraflardan biri de El Kaide. Arap yarımadasının en güçlü yapılanmalarından birine sahip olan örgüt, ağırlıklı olarak çöl bölgeleri ve bazı sahil kentlerinde etkinliğini sürdürüyor.

Yemen’de Savaşın Tarafları:
Suud öncülüğündeki koalisyon güçleri ve meşru Hadi hükümeti
BAE destekli Güney Geçiş Konseyi (GKK)
İran destekli Husiler
El Kaide örgütü ve onu destekleyen aşiretler
Yemen’de savaşın cepheleri – İnfografik: İNSAMER
  • Arap dünyasındaki en yoksul ülkesi Yemen’de hükümet gelirlerinin yüzde 65’ini petrol ve gaz ihracatı oluşturuyor.
  • 2015’ten bu yana Yemen ekonomisi yüzde 30’dan fazla küçüldü.
  • Yaklaşık 30 milyonluk ülkede 22 milyon Yemenli, insani yardıma muhtaç halde. Bu sayının yaklaşık 10 milyonu ise acil insani yardıma muhtaç.
  • Yemen Data Project grubunun bildirdiğine göre, Mart 2015 ile Mart 2018 arasında koalisyonun hava saldırılarının yüzde 30’undan fazlası askeri olmayan hedeflere oldu.
  • İnsani yardım örgütü Care Deutschland’ın Genel Sekreteri Karl-Otto Zentel’e göre 20 bin hava saldırısı sonucu toplam 70 bin kişinin hayatını kaybetti ve dört milyon kişi yerinden edildi.
  • 16 milyon kişinin temiz suya erişimi olmayan Yemen’de her 10 dakikada bir çocuk hayatını kaybediyor.

Yemen’de Son Durum Haritası

15 Kasım 2021

26 Nisan 2020: Koronavirüs salgını nedeniyle iki haftalık ateşkes ilan eden Suudi Arabistan öncülüğündeki koalisyon, ateşkesi bir ay daha uzattı. Husilerin Yüksek Siyasi Konsey Başkanı Mehdi el-Meşat, ülkedeki krizi sona erdirmek için Suudi Arabistan ile sürekli iletişim halinde olduklarını açıkladı.

Geçtiğimiz yıl yapılan anlaşmaya rağmen BAE destekli Güney Geçiş Konseyi (GGK), askeri ve güvenlik kuvvetlerine, olağanüstü hal ve özerklik ilanı talimatı verildiğini duyurdu. Yemen’in güneyinde yer alan 8 ilden Hadramevt, Şebve, Mehra, Ebyen, Sokotra makamları özerklik ilanını reddetti.

  • Yemen’in sahil şehirlerinde nüfuz alanına sahip GKK, meşru Hadi hükümetinin geçici başkenti Aden’in de büyük bir kısmını kontrol ediyor.
Yemen son durum haritası – Harita: Mepa News

Yemen İç Savaşı Nasıl Başladı?

Yemen, 1918’de Osmanlı’dan ayrılarak bağımsızlığını ilan etti. Güney Yemen ise 1967’de İngilizlerden bağımsızlığını elde etti. 22 Mayıs 1990’da Kuzey ve Güney Yemen birleşti. 29 milyonluk nüfusun yüzde 65 Sünni ve yüzde 35 Şii. Kuzeybatıda yoğunlaşan Şiilerin çoğunluğunu Zeydiyye koluna mensup Husiler oluşturuyor.

2004’te dönemin lideri Ali Abdullah Salih’e karşı ayaklanan Hüseyin Bedrettin El Husi aynı yıl öldürüldü ve yerine kardeşi Abdül Malik El Husi aldı.

2011’de Arap Baharı sonrası devrilen Salih’e de onun yerine geçen Hadi’ye de karşı çıkan Husiler, Yemen’i 6 bölgeye ayırmayı öngören anayasa tasarısını reddederek kendilerine daha fazla söz hakkı doğuracak iki bölgeyi yapıya geçiş çağrısı yaptı. Husilere bağlı gruplar ayaklandı.

Husiler Sana’yı Ele Geçirdi

21 Eylül 2014’te Husiler, başkent Sana’yı ele geçirdi. Ocak ayında Cumhurbaşkanı Hadi’nin konutu ile Cumhurbaşkanlığı Sarayı’nı kuşatan Husiler, Hadi’yi istifaya zorladı ve Hadi istifa ederek Suudi Arabistan’a kaçtı. Riyad’dan dönen Hadi doğrudan Aden’e giderek istifasını geri çektiğini açıkladı.

Suudi Arabistan Öncülüğündeki Koalisyon Hava Harekatı Başlattı

Husiler ve devrik lider Salih Abdullah’a bağlı silahlı güçlerin (geçici başkent ilan edilen) Aden’e doğru ilerlemesi üzerine 26 Mart 2015’te Suudi Arabistan öncülüğündeki Bahreyn, Kuveyt, Katar, Birleşik Arap Emirlikleri, Mısır, Ürdün, Fas ve Sudan’dan oluşan koalisyon Yemen’de “Kararlılık Fırtınası” adlı hava harekatını başlattıklarını duyurdu.

6 Kasım 2019: Yemen ile BAE destekli ayrılıkçı Güney Geçiş Konseyi (GGK) arasında Riyad Anlaşması imzalandı.

  • GGK’ye bağlı askeri birlikler kontrol ettikleri Aden, Ebyen ve Şebve şehirlerini terk edecek.
  • Tüm askeri birlikler 60 gün içinde Savunma Bakanlığı bünyesinde birleşecek.

 Yemen’de son durum haritası (Ekim 2019): 

Yemen son durum haritası (Ekim 2019) – Harita: MEPA News

13 Aralık 2018: Husi heyeti üyelerinden Cemal Amir, 6 Aralık’ta BM öncülüğünde İsveç’in başkenti Stockholm’de başlayan barış görüşmelerindeki son durumu AA muhabirine açıkladı. Amir’in açıklamalarına göre Yemen barış görüşmelerindeki son durumun özeti şu şekilde:

    • BM; Hudeyde, Taiz, Merkez Bankası ve Sana Havalimanı olmak üzere beş ana sorunu çözmek için anlaşma taslakları sundu.
    • Husiler ve Yemen hükümeti geçiş noktalarının açılması ve sükunet adımlarının atılması konusunda hemfikir.
    • Kapsamlı ateşkes başlığını ise Husiler kabul etti fakat Yemen hükümeti reddetti.
    • Havacılık Genel Kurulunun yeniden işlerlik kazanması ve iki taraf arasında havalimanının açılması konusunda anlaştı. Böylece tüm Yemen havalimanları BM’nin teknik gözetimine verilecek.
    • Husiler, Hudeyde kenti ve havalimanından çekilme ile kapsamlı ateşkes yapılmasını onayladıklarını ifade etti.
    • Taraflar arasında 16 bin esire ilişkin listeler karşılıklı teslim alındı. Esir takası 20 Ocak’ta Kızılhaç Komisyonu tarafından gerçekleşecek.

“Yemen krizini bitirmek için siyasi çözümden başka bir alternatif olduğuna inanmıyoruz” diyen Kuveyt Dışişleri Bakanı Şeyh es-Sabah, tarafların çözüme ulaşması halinde Yemen’deki savaşı bitirecek anlaşmanın imza törenine ev sahipliği yapmaya hazır olduklarını söyledi.

21 Kasım 2018: Husiler, Suudi Arabistan öncülüğündeki koalisyon güçleri, El Kaide ve IŞİD’in kontrol ettiği alanlar renklendirilmiş. En yoğun çatışmalar ülkenin batısındaki Hudeyde Havalimanı çevresinde.

Yemen Son Durum Haritası (21 Kasım 2018) – Harita: SouthFront

20 Temmuz 2018:

9 Temmuz 2018:

Yemen son durum haritası (9 Temmuz 2018)

28 Ocak 2018: Yemen’in güneyinde yer alan geçici başkenti Aden’de ‘BAE destekli’ ayrılıkçı Güney Hareketi ile resmi hükümet güçleri arasında şiddetli çatışmalar yaşandı. Milisler bazı hükümet binalarında kontrolü sağladı.

22 Mayıs 2017: 

10 Ocak 2017: Anadolu Ajansının düzenlediği haritada Yemen’de El Kaide kontrolünde bölgelerin olmadığı gösteriliyor.

Yemen son durum haritası (10 Ocak 2017) – AA

2 Ocak 2017:

17 Aralık 2016:

12 Aralık 2016 Yemen son durum haritası

21 Kasım 2016:

21 Kasım 2016 Yemen son durum haritası
21 Kasım 2016 Yemen son durum haritası
yemen son durum haritası
Yemen’de Son Durum ve Savaş Haritası (31.05.2016) – Harita: A7_Mirza

[TAM EKRAN – AYRINTILI HD HARİTA]

  • Yemen hükümeti ile Husiler arasında devam eden doğrudan görüşmeler ‘ateşkesin ihlali’ gerekçesiyle hükümet tarafından askıya alındı. (2 Mayıs)

1-) Suudi öncülüğündeki Koalisyon güçleri ve Meşru Hadi Hükümeti (Halk Direnişi Güçleri – HDG)

Suudi Arabistan 27 Mart 2015’te 9 ülkeyle birlikte meşru yönetimdeki Hadi hükümetine destek için hava operasyonlarına başladı. Arap Baharı sonrasında seçimle yönetime gelen Mamsur Hadi, Husiler’in başkent Sana’a darbesi sonucu Aden’e kaçtı ve buradan ülkeyi yönetmeyi hedefledi. Şuan Suudi uçak koalisyonu Meşru Hadi hükümetine ve onun emrindeki HDG ile ortak operasyonlar sürdürüyor.

2-) ‘İran Destekli’ Şii Husiler ve Devrik Lider Salih Abdullah’a bağlı güçler

Şii mezhebinin Zeydi kolundan olan Husiler, ismini 2004’te dönemin lideri Ali Abdullah Salih’e ilk isyanı başlatan Hüseyin Bedrettin El Husi’den alıyor. Özü itibariyle Enserullah hareketi olarak da bilinirler ve Hadi hükümetine karşı hareket ediyorlar. Başkent Sana’a ve çevresi kontrollerinde. Bir zamanlar kendisine savaş açtığı, Arap Baharı sonrasında devrilen Salih Abdullah’a bağlı milislerle birlikte Hadi hükümetine karşı savaşıyorlar.

3-) El Kaide örgütü ve onu destekleyen aşiretler

El Kaide’nin Arap Yarımadası’ndaki hareketi olarak kabul edilen örgüt daha öncede Suudi Arabistan ve Yemen’de çeşitli saldırılarda bulunmuştu. ABD, Yemen’de ki El Kaide örgütünün dünyadaki en tehlikeli El Kaide yapılanması olduğunu açıklamıştı. Yemen’de ki bu El Kaide örgütü, Husiler’in etkinliğini arttırmasıyla daha da büyümeye başladı. Çünkü Husilere karşı olan Sünni aşiretlerin belli bir kısmı, El Kaide’ye destek vermeye başladı.

Yemen Hakkında Önemli Bir Not:

Yemen Arap toplumları arasında halkın aşiretlere en bağlı olduğu ülkelerden. Ülke ‘i kırsalda yaşamaktadır. Ülkede güçlü büyük aşiretlerin olması, aşiretlerin ordu ve siyasete etki gösttermesine de neden oluyor denebilir. Ülkede mezhepsel ve dini çatışmaların olduğu bilinse de aşiretler arasındaki çatışma da gözardı edilmemelidir.

Yemen ile ilgili Nisan ayındaki önemli başlıklar:

– Yemen’de geçtiğimiz günlerde El Kaide kontrolündeki Mukalla şehrine Suudi koalisyonu operasyon düzenledi. Suudi koalisyonu öldürülen El Kaide üyesi sayısını 800 olarak verirken, diğer kaynaklar bu sayının 100’ün altında olduğunu belirti. (27 Nisan)

– Yemen’de Suudi destekli meşru hükümet Taiz’de Husilerle ateşkes ilan etti. Ardından El Kaide’yle çatışmaya başladı ve Mukalla şehrine girdi. (24 Nisan)

– Yemen’in en önemli şehirlerinden olan Taiz’de Husilerle Yemen güçleri arasında kısmi ateşkes sağlandı. (16 Nisan)

– Yemen’de, Birleşmiş Milletler’in yaptığı çağrı ile gece yarısından sonra ateşkes yürürlüğe girdi. Bugün iki tarafta ateşkesi ihlal etti. (11 Nisan)

Kaynak: StratejikOrtak.com

E-BÜLTENE ABONE OLUN

Stratejik Ortak yazarlarının makalesi ve haritalar ücretsiz e-postanıza gelsin.

Abone oldunuz, teşekkürler.

Bir şeyler yanlış oldu. Lütfen daha sonra tekrar deneyin.

Yazarlık Başvurusu

13 YORUMLAR

  1. yemen in doğusunda (haritada sağ taraf) ülke topraklarının % 60 ını oluşturan arazi tümüyle boş hatta ot bile yaşamaytan rubül hali çölü ile kaplı hatta bunu anlamı da zaten “boş arazi” demek.

    batıdaki dağlık bölge kalabalık bir nüfusa sahip suudi arabistan kadar kalabalık olan yemen de 35 milyona yakın insan var. hemen tamamı yerli araplar.

    eskiden 1991 e dek ülke ikiye bölünmüştü. güney yemende nüfüsun % 28 i daha az toprağı olan kuzey yemen de nüfusun % 72 si yaşıyordu. güney yemen de nüfusun hemen hepsi sünni şafiiydi. kuzey yemen de % 55 şii zeydi – % 45 sünni şafii vardı. ülke nüfus artışı korkunç derecede hızlıdır. 35 yılda tam 4 kat arttı . 1980 de güneyde 2 kuzeyde 7 toplam toplam 9 milyondu.

    ülkede petrol hiç yok. hiçbir kaynak yok. sanayi de yok. nüfus artışı aşırı hızlı ve işsiz bir aşırı genç nüfus var. buna birde su kıtlığını eklersek neden savaş çıktığını anlamış oluruz yoksa ki ülke içinde siyasi sorunlar diğer arap ülkelerine kıyasla çok önemsizdi.

    ülkedeki zeydi şlilik bu ülkeye özgüdür ve sünniliğe çok yakındır.mezhep savaşı falan bahane sorun kaynak kıtlığı özellikle de su kıtlığı. ülke gelişemedi ve yoksulluğa su paylaşımı da eklenince dış güçlerin etkisine açık bir yapı ortaya çıktı. iran şimdi birleşmeden sonra sayıları yarının altına inen şiileri etkisi altına aldı ki bu mezhep hiç bir zaman iran etkisine girmemişti. ülkede toplum yapısı tamamen aşiretlere bağlılık halinde olduğundan zaten mezheplerde günlük hayatta önemli değildi.

    ülkede zeydi kabileler batıdaki dağlık bölgede yoğunlaşmış durumda. tüm kıyılarda ise sünniler yaşıyor. şii husilerin elindeki kızıldeniz kıyısı halkı aslında sünni. hatta iç kısımlarda da şiilere yakın yaşıyan sünnilerde şu an husi kontrolündeki topraklardalar. bu da aslında mezhep farkının öneminin görünüşte olduğunu bir kez daha kanıtlıyor. sorun şu ki ülkenin daha kalabalık ve gelişkin yöreleri asilerin elinde şimdiki hükümet nispeten daha az gelişmiş yerleri elinde tutuyor ve şu anda suudi artabistan ın desteğine sahip.

    ülkede çıkmaza saplanmış olan bu savaşın daha uzun süre devam edeceğini düşünüyorum. işsiz genç nüfusu çok fazla olan ve hiç gelişmemiş olan yemende su bile yetersizken çatışmaların devam etmesi kaçınılmaz görünüyor. bir anlaşma konusunda tamamen umutsuzum.

    ülkede savaş suriye ve ıraka kıyasla az kanlı olsa da yoksulluk ve devlet kontrolünün olmaması salgın hastalıklara ve somali benzeri kıtlıklara yani toplu ölümlere yol açabilir.

    • 35 milyon değil daha 30 bile olmadı. suudi arabistandaki yemenlileri katarsan 35 olur ama onlar artık suudi arabistanda yaşıyorlar diğer söylediklerine katılıyorum
      ama bu savaş iyi oldu zaten çok hızlı nüfusları artıyor, işte böyle koleraydı kıtlıktı çatışmaydı derken belki nüfus biraz azalır. gerçi bu doğurganlık varken işe yaramaz ama neyse en azından belki yavaşlarlar

      • çin tek çocuk yasağı koyup 400 milyon doğacak bebenin doğumnu engellemişti tüm dünyanın aynısını yapması gerekiyor özeliklede asya ve ortadoğu ülklerinin

        • ADAM BİLİMSEL BİR GERÇEĞİ SÖYLÜYOR, NÜFUSUN SORUMSUZCA ARTMASI TÜM DÜNYA İÇİN TEHLİKELİ BİR DURUM, ORTA DOĞU ‘ DA VE ASYA ‘ DA ÖNEMLİ BİR NÜFUS ARTIŞI VAR, KAYNAKLARIN KISITLI OLMASI TOPLUMDA BOZULMALARA VE SAVAŞLARA YOL AÇIYOR. BUNDAN SONRASI İÇİN ÇÖZÜM OLARAK NÜFUS ARTIŞININ ARTIK DURDURULMASIDIR. İNSANLAR KAYNAKLARI BÖLÜŞEMEDİĞİNDEN DOLAYI SAVAŞARAK BİRBİRİNİ YOK ETMEYİ AMAÇLIYOR. KİMSE KIZMASIN AMA ORTA DOĞU HALKLARININ BİLGİSİZ VE CAHİLCE NÜFUSUNU HIZLA ARTIRMASI, KENDİ BAŞLARINI BELAYA SOKUYOR.

    • NASIL YEMEN DE HİÇ BİR KAYNAK YOK. YEMEN DE ALTIN , ÇİNKO VE DOĞAL GAZ VAR. ŞU HARİTADA GÖSTERİLEN EL KAİDE BÖLGESİNDE FRANSIZLARIN SIVI GAZ TESİSİ VAR AYRICA ALTINIDA FRANSIZLAR ÇIKARTIYOR. ÇİNKOYU İSE BELÇİKALILAR ÇIKARTIYOR. YEMEN DE EN BÜYÜK SORUN İRAN DESTEKLEDİĞİ ŞİİLER SÜREKLİ HÜKÜMET GÜÇLERİ İLE ÇATIŞIYORDU. AYRICA HALK AMERİKAN DÜŞMANIDIR. ABDULLAH SALİH RUSYA İLE İLİŞKİLERİ ÇOK İYİYDİ SOKATRA ADASINA RUSYA ÜS KURUYORDU Kİ ABDULLAH SALİHİ N İŞİNİ BİTİTRDİLER. KONU BU

  2. haritaya bakarak hadi hükumetinin daha iyi durumda olduğu sanılmasın. yemen nüfusunun yoğunluğu husi kontrolünde ki bölgelerde daha sıkı yani husilerin kontrol ettiği nüfus daha fazla(tıpkı suriye de ışid’in elinde ki yerlerin çoğunun çöl olması gibi)
    bu arada güncelleme yapılırsa iyi olur

Yorum Yaz

Lütffen yorumunuzu giriniz!
Lütfen isminizi buraya giriniz