Türk Dünyasında Bir Lider: Rauf Denktaş

Hayatını Türk Dünyası için adayan eşsiz bir lider olan Denktaş, 27 Ocak 1924’te hayata gözlerini açtı. Tahsilini İngiltere’de hukuk üzerine yaptı ve 1944’te British Council’dan burs aldı. 1947 senesine Lincoln Inn’den mezun olan Denktaş, aynı sene ülkesine dönüp avukatlık mesleğini yapmaya başladı. İngiltere’ye gitmeden önce ülkesinde Dr. Fazıl Küçük’ün çıkardığı Halkın Sesi gazetesinde “Türk haklarının İngilizler tarafından gasp edildiği” konuları üzerine yazıların çıktığını öğrenir ve Dr. Küçük ile tanışarak bu gazetede kimi zaman imzalı kimi zaman imzasız olarak yazmaya başlar. Bu yazılar İngiltere’ye gittiği yıllarda da devam eder.

Denktaş’ın milliyetçi düşüncelerinin gelişmesinde etkili olan en önemli kişi babası Hâkim Raif Efendi’dir. İngiliz Müstemleke İdaresi’nin gasp ettiği hakların geri alınabilmesi için hazırlanan raporda Rauf Denktaş büyük rol oynamıştır. Bu rapordaki yasaların yapılabilmesi için Başsavcılığa görev verilir fakat bir Türk savcı yoktur. Bunun üzerine Denktaş, hukuk bürosundan ayrılır ve küçük bir maaşla savcı yardımcılığına başlar. Denktaş zamanla savcılığa terfi etmiştir. 1954 yılında bir grup Yunan gizlice Ada’ya girmeye çalışırken yakalanır. 5-10 yıl içinde İngilizlerin Ada’yı Yunanlara vereceğini anlayınca savcılıktan istifa eder ve Dr. Küçük’ün yanında fiili rolünü alır.

1957’de Türk Kurumları Federasyonu Başkanlığı’na seçilen Denktaş, iki arkadaşıyla beraber aynı yıl EOKA’ya karşı Türk Mukavemet Teşkilatı’nı kurar. Türkiye’nin yardımlarıyla da bu teşkilat etkin gücünü gösterir. 1959’daki Zürih Antlaşması’nın hazırlanmasında Rauf Denktaş ve Dr. Fazıl Küçük, perde arkasında kulisler yaparak önemli rol oynamışlardır. Rauf Denktaş, 1960 yılında kurulan Ortaklık Cumhuriyeti’nde Cemaat Meclisi Başkanlığı ile İcra Komitesi Başkanlığı’na seçilmiştir.

Haziran 1968 yılında Türk katili Makarios’un temsilcisi olarak Glafkos Cleride ve Dr. Küçük’ün temsilcisi olarak da Rauf Denktaş ilk toplumlar arası görüşmeleri başlatmıştır. Bu toplantılar 1974’e kadar devam etmiştir. Bu yıla kadar süren görüşmelerde çıkan bölgesel otonomi önerisini Makarios “Türk tarafı azınlık statüsünü kabul etmiyor, ortaklık statüsünde ısrar ediyor. Türkiye’nin garantörlüğü devam ediyor” diyerek kabul etmedi. 5 Temmuz 1970 tarihindeki seçimlerde Rauf Denktaş, yeniden Türk Cemaat Meclisi’ne Meclis Başkanı olarak seçildi. 28 Şubat 1973’te gerekli andı içtikten sonra Kıbrıs Cumhurbaşkanı Muavini ve Kıbrıs Türk Yönetimi Başkanı olarak göreve başladı.

1974 Kıbrıs Barış Harekâtı sonrasında, 13 Şubat 1975’te, Türk katili Makarios Ada’ya döndükten sonra meşruiyetini kaybetmesi üzerine, Denktaş’ın iki ayrı devlet kurulması önerisi o zamanki Irmak Hükümeti tarafından kabul edilmedi. Bunun üzerine Rauf Denktaş, Kıbrıs Türk Federe Devleti’ni ilan etmiş ve Devlet Başkanlığı’nı yaptı. 20 Haziran 1976’da ilk seçimi, 1981’de ikinci seçimi kazanan Denktaş, 1983’te Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti’ni ilan etti ve 1985’te Cumhurbaşkanlığı’na seçildi. Yola çıktıklarında “Aman! Kıbrıs, Girit olmasın” diye haykıran yiğit delikanlı, sene 1983 olduğunda Kıbrıs’ı, Girit olmaktan kurtarmıştı. Daha sonra 1990, 1995 ve 2000 seçimlerini de kazanan Denktaş, 2005’teki seçimde aday olmadı. Türkiye hükûmetiyle Annan Planı nedeniyle ters düşmüştü ve Kıbrıs meselesinin halledilmesi için fırsat vermişti.

Yayınlanmış 50’nin üstünde kitabı, yüzlerce makalesi, bir film senaryosu (İşgal Altında) olan; bunların yanı sıra Türkiye’de ise değerli eserlerinden ötürü Türkiye Yazarlar Birliği şeref üyeliğine seçilen, Türk Dünyası Hizmet Ödülü, 10 Ocak 2000’de Türkiye Gazeteciler Cemiyeti tarafından Yılın Adamı Ödülü, 6 Nisan 2000’de Atatürk Dil ve Tarih Yüksek Kurumu tarafından Atatürk Uluslararası Barış Ödülü alan Rauf Denktaş 13 Ocak 2012’de hayata gözlerini kapattı.