İran, askeri kapasite ve nüfus açısından güçlü ve dünyada nükleer silaha sahip tek Müslüman ülke olan komşusu Pakistan ile Beluçlar nedeniyle sorun yaşıyor. İki ülkede de Beluç halkını savunduğunu iddia eden farklı örgütler, Pakistan ve İran’a yönelik saldırı düzenliyor.
Mesela İran’a saldıran Beluçlar, Ceyşul Adl ve Cundullah gibi örgütlerle; Pakistan’a saldıran Beluçlar ise Belucistan Özgürlük Ordusu adıyla eylemlerini gerçekleştiriyor. İki ülke de kendilerine yapılan saldırılardan karşı tarafı suçluyor. İran’ın Pakistan’a saldırma bahanesi olan Ceyşul Adl örgütü, Tahran’a göre Pakistan’ın gözetiminde saldırıyor. Pakistan da İran’a diyor ki sen de aynısını yapıyorsun hatta daha da ileri giderek topraklarını Hindistan’a açtın ve Hindistan üssü haline getirdin.
Basında füze deyip geçilen mevzunun arka planı şimdi başlıyor. Yaslanın geriye.
Çin, Pakistan’a 60 milyar dolardan fazla yatırım yaparak Doğu Türkistan’dan Pakistan’daki Gwadar Limanı’na kadar ekonomik koridor oluşturuyor. Bu 3 bin kilometrelik koridoru da 10 bin kişilik özel bir güç ile koruyor. Hindistan da iki büyük düşmanının ittifakını görünce, kendisine ve bölge ülkelerine alternatif yol olarak İran’ı seçti.
İran’ın açık denizlere ve okyanusa doğrudan erişimi olan tek limanı Çabahar, Hindistan için istikrarsız bir rota gibi görünse de birçok farklı alanda yatırım yaptığı nokta oldu. Tabi bu Çin’in 100’de biri kadar bile değil. Çünkü Çin, karayoluyla doğrudan limana ulaşacak.
Türkiye, Rusya’dan S-400 aldığı için ABD’nin ambargosuyla karşılaşmıştı ama aynı S-400’leri alan Hindistan, ABD’nin ambargolarından muaf tutuldu. Hindistan’a yönelik büyük hayaller kuran ABD, İran’ın taşına toprağına ambargo uygularken sadece Çabahar Limanı’nı muaf tuttu. Çünkü Hindistan buradan petrol alıyor ve dolaylı da olsa Çin’e karşı Hindistan’a yardımcı olmak zorunda.
Çok uzun bir konu ama Pakistan ile İran arasındaki rekabet, üçüncü ülkeler nedeniyle bu hale geldi. Aşağıdaki fotoğrafta Suudilerle olan gerilimi okuyacaksınız. Olayları yorumlarken bir füze deyip geçmeyelim, arka planda olanları da bilmekte fayda var.
E-BÜLTENE ABONE OLUN
Stratejik Ortak yazarlarının makalesi ve haritalar ücretsiz e-postanıza gelsin.
Abone oldunuz, teşekkürler.
Bir şeyler yanlış oldu. Lütfen daha sonra tekrar deneyin.