Türkiye ile Somali arasında 8 Şubat’ta imzalanan savunma ve güvenlik konularını da içeren kapsamlı “Savunma ve Ekonomik İşbirliği Çerçeve Anlaşması”, Somali Bakanlar Kurulu tarafından onaylandı. “Eee yani” diyorsanız, önce temellendireyim.
Somali, 2011’den bu yana Türkiye’nin Afrika’daki en önemli müttefiki. Somali’nin parçalanmış devlet yapısını kurumsallaştıran ülke olan Türkiye, iç savaş öncesi Afrika’nın en büyük ikinci ordusu Somali’yi ayağa kaldırmaya kararlıydı. Şu an o seviyelerde değil ama güvenlik son 33 yılın en iyi seviyesinde. Devlet yapısı gibi ordu yapısı da kuruldu. İşte iç güvenlik (kısmen de olsa) bir aşamaya geldi ama deniz ülkesi Somali’nin denizleri kime emanet?
Somali’nin ne savaş gemisi var ne de Deniz Kuvvetleri. Bu aşamada bir de Somali’den tek taraflı bağımsızlığını ilan eden ve kimsenin tanımadığı Somaliland’ın, tanınma karşılığında denize kıyısı olmayan Etiyopya’ya, denizlerini açacağını açıklaması bazı gerçekleri ortaya çıkardı. Deniz güvenliği de sağlanmalı…
Somalili bakanlara göre bu anlaşma, “dönüm noktası” ve 10 yıl boyunca Somali’yi önemli ölçüde güçlendirecek.
Anlaşma kapsamında Somali donanması kurulacak, Somali karasuları Türk savaş gemilerine açılacak, Türkiye’nin deniz üssü kurulmasına (muhtemelen) onay verilecek, büyük petrol rezervlerinin olduğu belirtilen Somali denizindeki kaynaklardan Türkiye yararlanacak. Çünkü anlaşma sadece karasuları değil, MEB alanlarını da kapsıyor. Yani denizin altı. Bazı iddialara göre Somali yeraltı kaynaklarının yüzde 30’u Türkiye’nin olacak ama kesin olmadığı için iddia demeye devam edelim.
Bu anlaşma, Türkiye’nin yakından takip ettiğim Afrika politikasına dair çok önemli eşiklerden biri. Somali Cumhurbaşkanı Hasan Şeyh Mahmud, “Türkiye bu anlaşma çerçevesinde sadece 10 yıl boyunca denizlerimizi koruyacak. 10 yıllık işbirliğinden sonra biz de denizlerimizi koruyacak bir donanmaya sahip olacağız.” diyor. Mısır’dan Somali’ye (Eritre hariç) kadarki Kızıldeniz hattında faal olan Türkiye neyi amaçlıyor? Bu da farklı bir yazının konusu olsun.
E-BÜLTENE ABONE OLUN
Stratejik Ortak yazarlarının makalesi ve haritalar ücretsiz e-postanıza gelsin.
Abone oldunuz, teşekkürler.
Bir şeyler yanlış oldu. Lütfen daha sonra tekrar deneyin.
