Türkiye’nin Üyesi Olduğu Askeri Yapılar

İkinci Dünya Savaşı’nın yol açtığı yıkımın ardından tüm dünya ülkeleri, savunma ihtiyaçlarını karşılamak adına birlik kurma ve bütünleşme faaliyetlerine ağırlık vermişlerdir. Bu kapsamda Türkiye Cumhuriyeti Devleti de sahip olduğu stratejik konum ve bu stratejik konumun beraberinde getirdiği ulusal ve uluslararası güvenlik sorunlarının çözümü ve potansiyel tehditlerden sakınmak adına bir takım askeri oluşumlara dahil olmuştur.  Türkiye’nin askeri gücü açısından önem arz eden bu hususta, egemenlik alanı ve stratejik ön hatlar çerçevesinde kimi askeri oluşumların kurucu üyeliği ülkemizce üstlenilmiştir.

Bu askeri yapıların en bilindik olanı NATO’dur. Ancak Türkiye, bölgesinde NATO’dan başka iki önemli askeri yapıya daha “kurucu üye” sıfatıyla dahildir. Bunlar; Karadeniz’de barış ve istikrarın idamesi maksadıyla; bölgesel işbirliği faaliyetlerinin artırılması ve iyi komşuluk ilişkilerinin geliştirilmesine yönelik olarak sahildar devletlerin katılımı ile çok uluslu bir deniz kuvvetinin oluşturulması amacı ile kurulan BLACKSEAFOR ve hiçbir ülke ve kuruluşa karşı oluşturulmamış olup sadece barışa hizmet etmeyi ve vatandaşlarına insan odaklı çağdaş kolluk hizmeti vermeyi hedefleyen TAKM‘dir.

Bu yapıların üyeleri ise şu şekildedir;

TAKM açısından Mart 2014 ayı içinde Moğolistan’ın askerî statülerini kaybetmelerini gerekçe göstererek Mutabakat Muhtırasını imzalamaması nedeniyle imzalanan anlaşma geçersiz olmuş, kuruluş süreci yeniden başlatılmıştır. Daha önceki çalışmaların tamamında yer alan ancak teşkilatındaki yapısal değişiklik ve iç prosedürlerini yetiştiremedikleri için Mutabakat Muhtırasını imzalayamayan Kazakistan’ın yeniden müracaatı sonucu, TAKM teşkilatının Türkiye, Azerbaycan, Kırgızistan ve Kazakistan arasında yeniden oluşturulması planlanmıştır.

Bunun yanında Türkiye, İslam Ordusu Koalisyonu’na da dahildir ve müşterek tatbikat faaliyetlerine TSK unsurlarıyla katılım sağlamaktadır. 34 Müslüman ülkenin yer aldığı proje kapsamında icra edilen tatbikata 20 ülke askeri unsurları ile katılım sağlamıştı. İslam Ordusu Koalisyonu, özellikle bünyesinde Türkiye gibi bölgesel bir gücü ve Pakistan gibi “nükleer” bir gücü barındırması ile 2016 yıllında dikkatleri üzerine çekmeyi başarmıştı. İran, Irak ve Suriye ise teröre karşı savaşmak için kurulan İslam Ordusu Koalisyonuna katılmamayı tercih etmiştir.

Stratejik Ortak Haber Masası – Mahmut Nedim SUİÇMEZ