Doğu Akdeniz Haber Arşivi (Ocak 2019)

Kıbrıs adası ve Doğu Akdeniz’de Ocak 2019’da yaşanan askeri ve diplomatik gelişmeleri kronolojik olarak derledik.

1 Ocak: Türkiye Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanı Fatih Dönmez, Fatih sondaj gemisinin ilk sondaj faaliyetine başladığını belirterek, “2-3 ay içinde ilk neticeyi almayı ümit ediyoruz.” dedi.

2 Ocak: Dışişleri Bakanı Mevlüt Çavuşoğlu; (Yunanistan) Milli Savunma Bakanlarına öyle söylüyorlar, ‘Bizim bir şımarık çocuğumuz var’ diyorlar. ‘Şımarık çocuğunuza sahip çıkın da bizim güvenlik güçlerimizin elinden bir kaza çıkmasın’, bunu hatırlatıyoruz” dedi.

4 Ocak: Kıbrıs Rum Yönetimi adına Doğu Akdeniz’de bulunan 10’uncu parselde sondaj çalışmaları yapan Amerikan Exxon Mobil ile Katar Petroleum şirketine ait ‘Stena Icemax’ adlı sondaj gemisi arızalandı.

6 Ocak: Türkiye, Doğu Akdeniz’deki doğalgaz arama sahasını genişletti. Gemilerini seyir bilgilerini gösteren Navtex üzerinden, Meis adası güneyi ve Rodos doğusunu kapsayan geniş alanda araştırma yapılacağı duyuruldu. Barbaros Hayrettin Paşa sismik araştırma gemisi, refakatindeki Tanux-1 ve Apollo Moon gemileri ile birlikte Kıbrıs münhasır ekonomik bölgesinin büyük bir bölümünü de içerisine alacak şekilde araştırma yapmak üzere bölgede seyre başladı.

9 Ocak: Rusya, yayınladığı NOTAM’la Doğu Akdeniz’de Ocak ayı içinde dört kez fiili atış eğitimleri düzenleyeceğini duyurdu. İlki 9-10 ocakta düzenlenen eğitim, 16-17 Ocak, 23-24 Ocak ve 30-31 Ocak günlerinde devam edecek.

• ABDli enerji şirketi ExxonMobil ve Katarlı Qatar Petroleum ortaklığından oluşan Konsorsiyum, Güney Kıbrıs sularındaki 10. parselde petrol arama için Kasım ayında başladığı ilk sondajını tamamladı.

10 Ocak: Türkiye Petrolleri Anonim Ortaklığı’na (TPAO) ait Fatih adlı sondaj gemisi ekim sonunda Alanya’nın 60 mil açığında petrol ve doğalgaz aramak üzere çalışmalara başladı.

14 Ocak: Doğu Akdeniz bölgesinde gaz üretimi, tüketimi ve geçiş ülkelerini bir araya getiren Doğu Akdeniz Gaz Forumu (DAGF) Mısır’ın başkenti Kahire’de kuruluyor. Güney Kıbrıs Rum Kesimi, Yunanistan, İsrail, İtalya, Ürdün, Filistin ve Mısır‘ın enerji bakanları forumun kurulması için toplandı. Kurulacak forum Türkiye’nin gaz arama faaliyetlerine karşı bir hamle olarak değerlendiriliyor. Yapılan açıklamada, forumun ana hedeflerinin, arz ve talebi sağlayarak üyelerin çıkarlarına hizmet edecek bölgesel bir gaz piyasasının kurulması olduğu kaydedildi.

Merkezinin Kahire’de olması kararlaştırılan Doğu Akdeniz Gaz Forumu‘nun (DAGF) yapısına ilişkin konuları görüşmek üzere üye ülkelerin enerji bakanlarının nisanda yeniden bir araya geleceği belirtildi.

DAGF’nin çıkar ve hedefleriyle anlaşan Doğu Akdeniz’deki üretici, tüketici yada geçiş ülkelerinden her hangi biri foruma daha sonra da üye olabilecek.

• Rum Enerji Bakanı Lakkotrypis: Yeni uluslararası “East Mediterranean Gas Forumu” bizi hedefimize daha çok yaklaştırıyor” dedi.

15 Ocak: İsrail Enerji Bakanı Yuval Steinitz birkaç ay içinde Mısır’a doğalgaz satmaya başlayacaklarını açıkladı. Steinitz İsrail’in Mısır’a ihracatının 10 yıl içinde yıllık 7 milyar metreküpe ulaşmasının beklendiğini de söyledi. İhracatın yarısının Mısır’ın iç pazarında kullanılması, diğer yarısının ise sıvılaştırılıp tekrar ihracata sunulmasının beklendiğini sözlerine ekledi.

• Milli Savunma Bakanlığı sosyal medya hesabından “Doğu Akdeniz’deki deniz yetki alanlarımızda bilimsel araştırma faaliyetlerine devam etmekte olan Barbaros Hayreddin Paşa Sismik Araştırma Gemimize Deniz Kuvvetlerimiz tarafından sağlanan refakat görevi kapsamında halen TCG BARBAROS fırkateyni de bölgede bulunmaktadır.” ifadeleri ile bir paylaşımda bulundu.
• Aralık ayından bu yana Kıbrıs Rum Yönetimi için Akdeniz’de doğalgaz arama çalışmaları yapan Stena Icemax isimli sondaj gemisinin ilk denemesinden herhangi bir sonuç çıkmazken geminin aynı parselde ikinci sondaj merkezine hareket ettiği bildirildi.

17 Ocak: SAT/SAS timleri, Kara ve Hava Kuvvetleri unsurlarının da katılımıyla Ege ve Doğu Akdeniz’de Şehit Deniz Piyade Er Semih Akyıldız ve Şehit Deniz Piyade Er Emre Günalar tatbikatlarının icra edildiğini açıkladı.

19 Ocak: Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanı Fatih Dönmez, Kıbrıs açıklarında Türkiye’nin doğalgaz arama çalışmalarıyla ilgili, “Kıbrıs Rum Kesimi’ni bu vesileyle bir daha ikaz etmiş olalım. Biz kendi sahamızda, ekonomik bölgemizde istediğimiz sondaj ve çalışma hakkına sahibiz” dedi.

20 Ocak: Güney Kıbrıs Dışişleri Bakanı Nikos Hristodulidis, ABD ve bazı AB ülkelerinin Doğu Akdeniz’de oluşturulan ‘enerji ortaklığına’ katılmak istediklerini açıkladı.

25 Ocak: Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti (KKTC) Cumhurbaşkanı Mustafa Akıncı, “Kıbrıs Türk tarafı, Türkiye Cumhuriyeti ile birlikte doğalgaz alanındaki haklarını sonuna kadar savunmaya ve fiilen o konuda gereğini yapmaya da devam edecektir.” dedi.

26 Ocak: Dışişleri Bakanı Mevlüt Çavuşoğlu, “Türkiye Cumhuriyeti’nin Münhasır Ekonomik Bölge’de ve KKTC’nin Türkiye Petrolleri Anonim Ortaklığı’na (TPAO) verdiği ruhsatlar çerçevesinde, artık sadece sismik araştırma değil, sondajı da yapacağız” diye konuştu.

27 Ocak: Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti (KKTC) Dışişleri Bakanlığı, Güney Kıbrıs Rum Yönetimi’nin Doğu Akdeniz’deki tek taraflı doğalgaz arama faaliyetlerine ilişkin, Rum tarafının, Türk tarafını yok sayarak attığı adımların hiçbirinin kabul edilemeyeceğini bildirdi.

28 Ocak: Yunanistan Enerji Bakanı Yorgos Statakis, ülkesinin East-Med olarak bilinen Doğu Akdeniz doğalgaz boru hattı inşasını yoğun bir şekilde desteklediğini vurguladı. Statakis, İsrail ve Güney Kıbrıs Rum Yönetimi arasında söz konusu proje için anlaşmaların önümüzdeki birkaç ay içinde Girit Adası’nda imzalanacağını bildirdi. Statakis, bölgede yeni doğalgaz projeleri için çalışmaların devam ettiğine dikkati çekerek, “Transatlantik Doğalgaz Boru Hattı (TAP) hızla devam ediyor ve Yunanistan-Bulgaristan boru hattının bu yıl içerisinde inşasına başlanacak.” diye konuştu.

30 Ocak:

• Türk Silahlı Kuvvetleri’nin gözetiminde Türkiye’ye bağlı Barbaros Hayreddin Paşa sismik arama gemisi Kıbrıs açıklarında doğalgaz sondaj çalışmalarına başlayacak.

KKTC Dışişleri Bakanı Kudret Özersay, geminin KKTC’nin F ve G ruhsat sahalarına intikal ettiğini açıkladı. Özersay “Biz daha önce ne söylediysek, şimdi onu yapıyoruz. Artık sondaj yapma aşamasına geldik, bunun için sondajın yapılacağı noktayı saptayacağız. Bu nedenle Barbaros Hayrettin Paşa gemisi KKTC tarafından daha önce ilan edilmiş olan F ve G ruhsat sahalarına sismik araştırma yapmak üzere intikal etti” diye konuştu.

• Güney Kıbrıs ile Avrupa Birliği üyesi 7 Akdeniz ülkesinin oluşturduğu “MED 7” zirvesi Lefkoşa’da gerçekleşti. Güney Kıbrıs Rum Kesimi ev sahipliğinde yapılan zirveye, Fransa, İtalya, İspanya, Yunanistan, Portekiz, Malta katıldı.
• Fransa cumhurbaşkanı Emmanuel Macron, Kıbrıs´ta düzenlenen Avrupa Birliği (AB) Üyesi Güney Avrupa Ülkeleri Zirvesi´nde (Med7) yaptığı konuşmada, Türkiye´nin muhalefetine rağmen, Kıbrıs’ın doğal gaz arama çalışmalarını desteklediğini belirtti.

Doğu Akdeniz 2018 Haber Arşivi: Doğalgaz Rezervleri ve Tatbikatlar