Enerji kaynakları bakımından oldukça yüksek rezervlere sahip bir bölge olan Ortadoğu”nun, askeri açıdan en önemli güçleri olan Türkiye ve Mısır, en az enerji kaynaklarına sahip ülkeleri. Son zamanlarda Libya’da yaşanan iç savaşın tarafları haline gelen bölgenin en güçlü iki Müslüman ülkesi Mısır ve Türkiye, 3 Temmuz 2013’e kadar tarihinde hiç olmadığı derecede iyi ilişkilere sahipti. 3 Temmuz 2013’te Mısır’ın seçilmiş ilk Cumhurbaşkanı Muhammed Mursi’ye, Mısır Genelkurmay Başkanı Abdülfettah El-Sisi tarafından askeri darbe yaparak yönetimi ele geçirmesiyle ilişkiler gerildi hatta kopma noktasına geldi. İlişkilerin bozulması sonrası ardı ardına gelen karşılıklı tehditler sonucu ilişkiler şu an minimalize olmuş durumda olsa da, askeri bakımdan birçok ortaklıklar mevcut. Basit bir örnek verecek olursak, Mısır’ın sahip olduğu F-16 savaş uçaklarının yedek parça üretimini ve uçakların çeşitli lojistik desteği, Türk firması TUSAŞ tarafından yapılıyor. İlişkiler durma noktasında olsa da, askeri anlamda işbirlikleri devam ediyor. Bu yazımızda, ilişkileri son senelerde gerilmiş Mısır ve Türkiye’nin askeri gücünü (birim ve envanterdeki araçlar nezdinde) çeşitli kaynaklardan edindiğimiz bilgiler çerçevesinde değerlendireceğiz.
İlk olarak, donanma kuvvetlerinden bahsedelim. Donanma birim sayısı olarak Mısır Deniz Kuvvetleri 319 birim ile Türk Deniz Kuvvetlerinin önüne geçmiş durumda. Mısır Deniz Kuvvetlerinin sahip olduğu birimler;
- 2 Helikopter gemisi
- 9 Fırkateyn
- 4 Denizaltı
- 7 Korvet
- 50 Devriye gemisi
- 32 Mayın ve diğer savaş gemisi
- 18 Çıkarma gemisi
* Açıklanmayan diğer birimler ile Mısır, toplamda 319 birimlik bir donanma gücüne sahip.
Türk Deniz Kuvvetleri’nin sahip olduğu birimler;
- 16 Fırkateyn
- 10 Korvet
- 12 Denizaltı
- 34 Devriye gemisi
- 11 Mayın gemisi
- 19 Hücumbot
- 33 Amfibi savaş gemisi
* Okul, eğitim ve diğer maksatlı sayısı açıklanmayan birimler ile toplamda 194 birimlik bir donanma gücüne sahip.
Türk Silahlı Kuvvetleri içinde, kendini şuanda yoğun bir yenilenme sürecine tabii tutmuş olan Türk Deniz Kuvvetleri, önümüzdeki senelerde MİLGEM projesi ile bir çok projeyi hayata geçirecek. Helikopter gemisi, tank çıkarma gemisi, denizaltılar ve fırkateynler bu proje içerisinde üretilmesi planlanan gemi türleri. Mısır Deniz Kuvvetleri de kendisini yeniliyor fakat Türkiye’nin aksine bunu kendisi öz kaynağından gidermek yerine dış alım yaparak gerçekleştiriyor. Şu anda Kahire’nin gündeminde denizaltı ve fırkateyn satın almak bulunuyor.
Gelelim hava kuvvetlerine. Hava Kuvvetleri bakımından dünyanın en renkli ordusuna sahip ülkelerinden biri olan Mısır, birçok ülkenin ürettiği savaş uçağını envanterinde bulunduruyor. Bunların başında, ABD Yapımı F-16 ve Alpha Jetler, Rus yapımı Su-35 ve Mig-2g, Fransız yapımı Mirage-2000, Mirage V ve Rafale(teslimat aşamasında) savaş uçakları bulunuyor.
Toplam hava birimi sayısı ise ;
- 211 Savaş uçağı
- 341 Saldır uçağı
- 59 Askeri kargo uçağı
- 388 Eğitim uçağı
- 149 Helikopter
- 44 Saldırı helikopteri
* Mısır, toplamda 1092 adet hava aracına sahip.
Türk Hava Kuvvetleri ise Mısır Hava Kuvvetleri kadar renkli bir envantere sahip değil. Envanterindeki sadece 3 çeşit savaş/saldırı uçağı bulunuyor. Bunlar F-16C, F-16D ve F-4 Phantom. Bu uçakların hepsi Amerika yapımı olsa da, parça üretim lisansı türk firması TUSAŞ’a verildiği için ikmal ve lojistik konusunda herhangi bir problem yaratmıyor.
Türk Hava Kuvvetlerinin Toplam sahip olduğu uçak/helikopter sayısı ;
- 207 Savaş uçağı
- 207 Saldırı uçağı
- 87 Taşıma helikopteri
- 289 Eğitim uçağı
- 192 Helikopter
- 94 Saldırı helikopteri,
Türk Hava Kuvvetleri, toplamda 1067 hava aracına sahip.
Türkiye yakın zamanda başlattığı TF-X Milli Muharip Uçak Projesi‘ni hayata geçirdikten sonra hava kuvvetlerinde bulunan F-16’ları sistemli bir şekilde envanter dışına çıkaracak. Türk ordusu her alanda olduğu gibi bu alanda da yerli ve milli teknolojiye önem veriyor. Eğitim uçakları açısından ise, HÜRKUŞ eğitim uçağı üretiliyor ve TSK’ya teslim edilmiş durumda. Siparişler neticesinde teslimatlar ve üretim halâ devam ediyor. Ayrıca Türk Silahlı Kuvvetleri’nin envanterinde Bulunan F-16C’ler Mısır’ın elinde bulunan F-16’lara göre daha teknolojik durumda. Öte yandan F-16’larda kullanılan roket sistemi olan Abraam füzeleri ise Amerika Birleşik Devletleri tarafından Mısır’a satılmamakla birlikte, Türkiye’ye satışı halâ devam ediyor. Bu füzeler ise hava kuvvetleri bakımından TSK’yı öne geçiriyor.
Kuşkusuz bu iki Ortadoğu gücünün, karşılaştırılması ve kıyaslanması en zor alanlardan birisi kara kuvvetleri. İki ordu da kara kuvvetleri açısından çok gelişmiş durumda. Türk Silahlı Kuvvetleri tanklarına yaptığı modernizasyonlarla, yerli üretim ana muharebe tank projeleri ve zırhlı araç üretimiyle göze çarparken, Mısır ordusu, kara kuvvetleri için yaptığı askeri harcamalar, sayısal olarak birim artırma ve dış alımla göze çarpıyor. Türk Silahlı Kuvvetleri’ne oranla askere alınacak nüfus açısından daha fazla olan Mısır, askerlerini yeterli eğitime tabii tutamaması sebebiyle Türk Silahlı Kuvvetleri’nin gerisinde kalmış durumda. Türk Silahlı Kuvvetleri, uzun ve zor bir eğitime tabii tutulan özel birliklere sahip. Bu özel birlikler, sahada Türk Silahlı Kuvvetleri’ni birer adım öne çıkarıyor.
Zırhlı araç ve ana muharebe tankı olarak konuya bakacak olursak ise Mısır Kara Kuvvetleri’nde sayısal durum şu şekilde;
- 2160 Tank (M1A1 – M60 – T80 U – RAMSES II – T54/55)
- 5735 Zırhlı araç (BAE Chairman-RG33-MaxPro-M113-BTR50)
- 1000 top
- 2189 Çekili top
- 1100 Çoklu Roket Ateşleyici
Mısır Kara Kuvvetleri, toplamda 12184 kara aracına sahip. Sayısal olarak dünyada 12. sırada bulunan bir kara kuvvetlerine sahip olan Mısır, tıpkı hava kuvvetleri gibi kara kuvvetlerinde de çok sayıda farklı ülkenin ürettiği, tank, zırhlı araç ve ZPT’ye sahip.
Türk Silahlı Kuvvetlerinin Kara Araçlarında model olarak farklı ve renkli bir yapıya sahip olsa da, sadece 2 ülkenin ürettiği tanklara sahip; ABD ve Almanya. Zırhlı araç, çekili top ve çoklu roketatar konusunda ise kendi ürettiği kara araçları daha çok kullanımda. Sayısal durum ise şu şekilde;
- 3200 Tank (Leopard – M60T – M60A3T – M60A3 – M60A1)
- 9500 Zırhlı araç (FNSS ACV – BMC Kirpi – Ejder Yalçın)
- 1120 Top
- 1272 Çekili top (Fırtına I – Fırtına II)
- 350 Çoklu Roket Ateşleyici (ÇNRA)
* Kara Kuvvetleri, toplamda 15140 kara aracına sahip.
Uluslararası Stratejik Araştırmalar Enstitüsü’nün (IISS) Ekim 2019’da yayınladığı rapora göre Mısır ordusunun toplam asker sayısı 438,500 iken Türk ordusunun asker sayısı 512.000.
Genel olarak bütün kuvvetleri değerlendirecek olursak, Türk Silahlı Kuvvetleri’nin Mısır Silahlı Kuvvetleri’ne karşı nitelik bakımından havada, sayısal üstünlük ve yerli üretim tesisleri bakımından karada üstünlük kurduğu açık bir şekilde göze çarpıyor. Denizde ise Mısır Deniz Kuvvetleri’nin sayısal birimler açısından şu anda daha üstün durumda olduğu söylenebilir. Fakat bu üstünlük önümüzdeki süreçlerde alaşağı edilebilir. Sebebi ise MİLGEM Projesi ile yapılan deniz araçlarının önümüzdeki yıllarda TSK envanterine girecek ve gücüne güç katacak olması.
Son günlerde Mısırla karşı karşıya geldiğimiz konulardan biri de Libya İç Savaşı. Türkiye Cumhuriyeti, Birleşmiş Milletler tarafından tanınmış Resmi Ulusal Mutabakat Hükümeti’ne (UMH) kendi ürettiği insansız hava araçları ve zırhlı araçlar satarak destek verirken, Mısır UMH’ye karşı ayaklanan Halife Hafter’ın yönettiği Libya Ulusal Ordusu’na, Hava Kuvvetleri ve Kara Kuvvetleri kapsamında bizzat destek veriyor.
Türkiye Cumhuriyeti UMH’ye bu zamana kadar sadece askeri araçları satarak destek veriyordu. Fakat geçtiğimiz günlerde hem TBMM hem de Trablus Meclisi tarafından onaylanan askeri işbirliği anlaşması ile Türkiye Cumhuriyeti’nin sahada kendi birlikleri ve araçları ile boy göstermesi bekleniyor. Bu anlaşmanın ardından Mısırlı yetkililer ise Libya’ya asker ve araç göndermemesi konusunda Türkiye’ye yönelik endişelerinden bahseden açıklamalarda bulundu. Türkiye, Kahire’yi dikkate almadan bölgede Libya’nın meşru hükümeti UMH ile beraber işbirliği yapmaya devam edecek gibi görünüyor. İlişkiler daha da gerilmiş durumda ve gerilmeye de devam edecek. Önümüzdeki günlerdeki gelişmeler bizlere yaptığım bu analizin gerekliliğini gösterecektir diye tahmin ediyorum.
Kaynak:
https://www.iiss.org/
https://www.globalfirepower.com
https://www.businessinsider.com/most-powerful-militaries-in-the-world-ranked-2019-9
https://www.egypttoday.com/Article/1/71120/Egypt-ranks-12th-in-military-strength-among-137-states
http://forum.defenceturk.net/index.php?topic=94.0%20
E-BÜLTENE ABONE OLUN
Stratejik Ortak yazarlarının makalesi ve haritalar ücretsiz e-postanıza gelsin.
Abone oldunuz, teşekkürler.
Bir şeyler yanlış oldu. Lütfen daha sonra tekrar deneyin.
??Iha ve siha lardan hiç bahsedilmemiş? Ayrica ulusun korkma nasıl böyle bir imanı boğar, medeniyet (avrupalı sahiplerinin köpeciği) dediğin tek dişi kalmış canavar, biz 15 temmuzda tankları ellerimizle durdurup uçaklara levye sallayan bir milletiz EvelAllah ??
Bazı hatalar var makalede öncelikle milgem projesi tamamlandı ve istif sınıfı projesine başlandı. 2 tane helikopter gemileri olabilir ama onları koruyacak ne gemiye sahipler nede teknolojiye sahipler tsk denizde ezici bir üstünlüğünün olduğunu düşünüyorum
Eğer mısır, Türkiye’yi, “libyadan çıkmazsan süveyş kanalını Türk gemilerine kapatırız” derse Türkiye ne yapabilir?
Bizde boğazları kapatırız 🙂
nereyi kapatıyon baba bogazı kapatsan kaç yazar süveyş kanalı dünyaya çıkıyor
cebeli tarıktan geçeriz hatta mısırı yeneriz ve alırız mısırın kara kuvvetleri çok eski deniz kuvvetleride dışa bağlı biz yerlileşiyoruz üstelik askerleri çok eğitimsiz özel kuvvetleri bile yok askerlerde askeri yarışmalara bile katılmıyor çoğu kezama bordo bereliler 2 kez birinci oldu ve en uzun süre eğitim gören kuvvetler bordoberelilerdir dünyada
Süveys kanalında biz açmıştık gerekirse Birtane daha açarız