Uçak Gemisi ve LHD’si Olan 13 Ülke

Uçak gemileri, yüzeyi tamamen pistten oluşan, deniz üzerinde giden bir havalimanı pistini anımsatan görünüşe sahip bir deniz unsurudur. Üzerine ise uçaklar, helikopter iniyor olmasının yanı sıra bu ve bunlar gibi araçların taşınması konusunda da herhangi bir ülkenin donanması açısından büyük önem arz ediyor. Özeliklerine göre farklılık gösterebilen bu deniz unsurlarının bazıları, uçak ve helikopter’in yanı sıra zırhlı araç ve hücum bot da taşıyabiliyor.

LHD’ler ise, yüzeyi pistten oluşuyor fakat bu pist uçak kaldırmak için değil, uçakları ve diğer unsurları bir yerden diğer noktaya taşıyabilmek için kullanılıyor. Son yıllarda gelişen teknoloji ile birlikte, F35-B uçakları dikey iniş kalkış yapabildiği için, LHD’lerden de uçak kalkması mümkün. Öte yandan LHD, daha çok asker, mühimmat ve zırhlı araç taşımak için kullanılıyor. Bu iki aracın farkları ve ortak yanları bu şekilde. Her ülkede bulunmayan bu askeri deniz unsuru, bulunduğu ülkelerin ordusuna küresel anlamda büyük bir güç katıyor. Bu stratejik güce sahip olan ülkeleri sıralayalım.

Uçak gemisi olan ülkeler:

• ABD: 11
• Çin: 2
• Ingiltere: 2
• Hindistan: 1
• Rusya: 1
• İtalya: 1
• Fransa: 1

LHD’si olan ülkeler:

• ABD: 9
• Japonya: 4
• Fransa: 3
• Mısır: 2
• Avustralya: 2
• İspanya: 1
• Brezilya: 1
• Güney Kore: 1

Uçak gemisi ve hava unsuru taşıyabilen helikopter gemileri envanterinde bulunan ülkeler ve unsur sayısı bu şekilde. Bu ülkelerden ABD, Fransa, Japonya, Çin ve Rusya donanmalarındaki unsurları yakından inceleyeceğiz.

ABD

Amerikan donanmasında uçak gemisi ve helikopter gemisi olmak üzere toplam 20 adet deniz unsuru bulunmakta. En uzun piste sahip olan uçak gemisi 1106 ft ile Gerald R. Ford. 2017 yılının 22 Temmuz gününde Amerikan donanmasına katılan bu uçak gemisi, nükleer silah taşıyabilme ve ateşleyebilme kabiliyetine sahip. Bununla birlikte Amerikan donanmasında 11 adet daha deniz unsuru nükleer silah taşıyabilmekte. Gerald R. Ford uçak gemisi 30 Knot hızla gidebilmekte ve yüksekliği 256 fit. Amerikan donanmasının en ağır uçak gemisi ise 106.300 ton ile Teodore Roosevelt. 25 Ocak 1986’da donanmaya katılan bu devasa yapı toplamda 1093 fit uzunluğa ve 252 fit yüksekliğe sahip. Nükleer silah taşıyabilen 11 deniz unsurundan biri olan Teodore Roosevelt, tam bir stratejik caydırıcılık silahı olarak denizlerde boy gösteriyor.

Fransa

Sırada Fransız donanması var. Fransız donanmasında bulunan uçak gemileri toplamda 4 adet. Bunlardan en ağır ve en uzun özelliklere sahip olan uçak gemisi Charles de Gaulle. Bu uçak gemisi 860 ft. uzunluğunda ve 42.000 ton ağırlığında. Fransız donanmasındaki tek nükleer silah taşıyabilme ve ateşleme kabiliyetine sahip uçak gemisi olan Charles de Gaulle, 18 Mayıs 2001 tarihinde Fransız donanmasına hizmet vermeye başladı. Fransız donanmasının gözdesi konumunda olan bu uçak gemisi donanmaya katılmasının ardından, 2006 yılında 2 adet Mistral sınıfı LHD ve 2012 yılında Mistral sınıfı 1 LHD daha donanmaya katıldı.

Japonya

Japonya donanmasının uçak gemisinden ziyade LHD yani helikopter ve diğer hava unsurlarını taşıyabilecek deniz unsuru mevcut. 2’si İzumo sınıfı, 2’si Hyūga sınıfı olmak üzere toplamda 4 adet LHD’ye sahip Japon donanması, bu LHD’ler sayesinde denizlerde helikopter getirebiliyor ve küresel bazda stratejik caydırıcılık teşkil yaratabiliyor. Izumo sınıfı LHD’ler 814 fit uzunluğunda ve 27.000 ton ağırlığındayken, Hyūga sınıfı LHD’ler 646 fit uzunluğunda ve 19.000 ton ağırlığında. Hyūga sınıfı LDH’ler 2009 ve 2011 yıllarında donanmaya katıldı.

İzumo sınıfı LHD’ler ise 2015 ve 2017 yıllarında Japon donanmasında boy göstermeye başladı. Japonlar hali hazırda yeni LHD projeleri geliştirmeye devam ediyor. Önümüzdeki senelerde donanmaya katmayı düşündükleri 3 LHD daha mevcut durumda.

Çin

Çin ordusu ise kuşkusuz son zamanlarda donanmaya en fazla önem veren ülkeler arasında zirvede bulunuyor. Geçtiğimiz Aralık ayının 17’sinde 2. uçak gemisini donanmaya katan Çin ordusu ara vermeden yeni deniz unsurları üretmeye devam ediyor. Çin’in ikinci uçak gemisi konumunda olan Shandong, 1033 fit uzunluğunda ve 70.000 ton ağırlığında. Çin donanması gerek uçak gemisi üretimi gerekse destroyer, fırkateyn ve hücumbot olmak üzere çok sayıda üretim yapıyor. Ülke çapında kurduğu tersanelerde binlerce işçiyi gece gündüz demeden çalıştırması donanmaya verdiği önemi gösteriyor.

Rusya

Rusların son bir aya kadar envanterinde 1991 yılından kalma Admiral Kuznetsov isimli uçak gemisi bulunuyordu. Fakat bu uçak gemisinde çıkan büyük çaplı yangın sonucu medyaya sızan bilgiler neticesinde uçak gemisini tamir etmenin oluşturacağı maliyet yerine, yeniden bir uçak gemisi yapmanın hem daha az maliyetli hem daha teknolojik olacağı düşünülüyor. Rus yetkililer tarafından henüz resmi bir açıklama söz konusu değil. Biz yine de sizlere ömrü olduğu düşünülen Admiral Kuznetsov uçak gemisinin teknik özelliklerinden bahsedelim. 1001 fit uzunluğunda, 236 fit yüksekliğinde ve 55.200 ton ağırlığında olan bu uçak gemisi, nükleer silah ateşleme kabiliyetine sahip değil. 29 knot hızla gidebilme kabiliyetine sahip bu uçak gemisi bir çok operasyonda görev aldı. Rus donanması için büyük önem arz eden bu uçak gemisinin yanması üzerine gözler Rusya’nın üstünde. Yeniden bir uçak gemisi mi yapacak yoksa Admiral Kuznetsov’u tamir mi edecek merak konusu. Önümüzdeki aylarda belli olacak olan gelişmenin neticesini duymak hepimizin büyük bir sabırsızlıkla beklediği bir konu.

Konu uçak gemileri ve LHD’ler olunca ülkemizden bahsetmeden geçersek olmaz. TCG Anadolu LHD sınıfı bir deniz unsuru. 2020 yılında Türk Silahlı Kuvvetleri Deniz Kuvvetleri Komutanlığına teslim edilmesi bekleniyor. Uzunluk olarak açıklanan veriler neticesinde elde ettiğimiz bilgilere göre 761 fit uzunluğunda ve 101 fit yükseklikte olacak. Ağırlık konusunda ise herhangi bir açıklama yok. 21 knot hızında gidecek olan bu LHD teslim edilir edilmez Deniz Kuvvetleri’nin gözdesi konumuna gelecek.

Genel bir gözlem yapacak olursak, Sayısal üstünlük tabi ki Amerika Birleşik devletlerinde. Toplamda 20 uçak gemisi ve LHD’ye sahip olan ABD, sayısal üstünlüğün yanı sıra teknolojik bakımdan da en gelişmiş deniz unsurlarına sahip. Öte yandan Çin ise donanmaya verdiği önem ile asla gözardı edilemeyecek bir şekilde yükseliş gösteriyor. Son 10 yılda donanmasına toplamda 100’den fazla çoğu destroyer ve fırkateyn olmak üzere deniz unsuru teslim etti. 3 adet daha uçak gemisi ve sayısız projeleriyle geleceğin 1 numarası olacağı tahmin ediliyor. Fransa ise yakın gelecekte hem kendisi için hem ihraç etmek için Mistral sınıfı LHD üretmeye devam edecek. Geçtiğimiz senelerde 2 adet Mistral sınıfı LHD’yi Mısır’a sattı. Mısır bu sayede donanmasına LHD katmış oldu. 2013’te yaşanan askeri darbe sonrasında Mısır Cumhurbaşkanı Sisi, donanmaya da büyük önem vererek birçok dış alımla donanmasını genişletiyor. Dünyada sadece 13 ülkede bulunan bu stratejik güç, birçok ülkeyi caydırıcılık açısından önemli bir konuma taşıyor. Dünya denizlere yöneliyor. Kendi karasularını korumak için de donanmaya ihtiyaç duyuyor. Ülkemizde bu donanma yarışında boy göstermek istiyor. Milgem projeleri ve daha bir çok proje ile deniz unsuru geliştirmeye ve üretmeye devam ediyor. Donanma yarışına geç kalanlardan değil, yarışa yetişenlerdeniz ve her an diğer ülkelerin gerisine düşebiliriz. Umalım ki bu projeler durmadan devam eder ve Türk donanması gücüne güç katmaya devam eder.