Aralık 2019’da Çin’in Wuhan kentinde ortaya çıkan bir virüs hızlı bir yayılmayla dünyayı etkisi altına aldı. Koronavirüs olarak adlandırılan bu hastalık kısaca COVID-19 olarak tanımlanmıştır ve anlamı, 2019’da ortaya çıkan Koronavirüs hastalığıdır (Corona Virüs Disease 2019). Virüsün yayılmasıyla birlikte dünya olağanüstü bir sürece girmiştir. Ülkemizde de ilk vaka 10 Mart 2020’de görülmüştür. Ne var ki virüs dünyayı etkisi altına almışken bazı dış basın-yayın organları işi gücü bırakıp, Türkiye ile ilgili, kasıtlı olduğu aşikar olan yalan ve çarpıtma haberler yayınlamıştır. Yayınlanan haber ve sunulan fotoğrafın alakasızlığı, medyayı bir psikolojik savaş unsuru olarak kullanmada usta olan Batının sağlık konusunda dahi ne kadar “medeni” olduğunu göstermektedir. 4. Nesil Savaşın Kıskacında Türkiye yazımda da ülkemize yapılan saldırıların, bu, kapsamlı savaşın ne kadar gayrivicdani olabileceğini belirtmiştim ve bu salgın şartlarında dahi durum değişmemiştir. Evet, acı da olsa görüyoruz ki 4. Nesil Savaş devam etmektedir. Maalesef dünyadaki gelişmeler ve şartlar bu yeni nesil savaşın biteceğini değil 5. Nesil Savaş’a evrileceğini göstermektedir.
Türkiye, Koronavirüsle mücadele ederken bir yandan da dış basının çarpıtma haberleriyle uğraşmak zorunda kalmıştır. Bu tür haberlerin yayınlanmasında; New York Times (NYT), CNN, BBC, Deutsche Welle (DW) başı çekmiştir.
Koronavirüsün ülkemizde ilk ortaya çıktığı sıralarda Amerikan medya kuruluşu New York Times, Trump’ın Avrupa seyahati kısıtlamasına dair açıklamasını “Trump, Avrupa’dan seyahati 30 gün boyunca askıya aldı.” başlığıyla sunmuştur. Bu haberi de görsel olarak, İstanbul’daki Kılıç Ali Paşa Camii’nden ve Taksim Meydanı’ndan fotoğraflar koyarak paylaşmıştır.
Nitekim Trump’ın açıklaması sonrası, İç Güvenlik Bakanlığı’nın, Türkiye’nin bu uygulamadan muaf olduğuna dair bilgilendirmesine rağmen bu haber yapılmıştır. Hatta konuyla ilgili Cumhurbaşkanı Danışmanı Gülnur Aybet “ABD, Avrupa’yı Koronavirüs nedeniyle yasakladı. Türkiye yasaklı ülkeler listesinde dahi yok. Ancak başlığın altındaki fotoğraflar Türkiye’den. Böylesi durumlarda nedense bir anda Avrupalı oluyoruz.” açıklamasında bulunmuştur.
Amerikan medya kuruluşlarından CNN İnternational Türkiye ile hiç alakası olmayan “Avusturya’da Koronavirüs kaynaklı ilk ölüm” haberinde İstanbul’un Tophane semtinde bulunan bir camideki dezenfeksiyon çalışması fotoğrafını kullanmıştır. Yine CNN, sosyal medya hesaplarında Koronavirüs ile ilgili birçok haberi Türkiye’de dezenfekte edilen cami fotoğrafıyla yayınlamıştır. Konuyla ilgili tepki gösteren Washington’daki Türk Büyükelçiliği’nden “CNN, ABD’deki Kongre ya da Kaliforniya hapishanelerine yapılan ziyaretle ilgili haberler paylaşıyor. Bunları İstanbul’dan bir cami fotoğrafıyla yayınlamanın mantığını açıklamak zorunda.” açıklaması yapılmıştır.
Kanada Başbakanlık Ofisi’nden yapılan açıklamada Kanada Başbakanı Justin Trudeau’nun eşi Sophie Gregoire Trudeau’nun Covid-19 testinin pozitif çıktığı açıklanmıştır. İngiltere merkezli medya kuruluşu BBC bu haberi yayınlamış ve haberin görseli olarak Türkiye’den bir fotoğraf kullanmıştır. Kanada Başbakanı’nın eşi ile Türkiye arasındaki ilgi derecesini artık siz değerli okuyuculara bırakıyorum.
Alman medya kuruluşlarından Deutsche Welle (DW) Türkçe, ABD’de yaşayan Michigan Üniversitesi’nde görev yapan Prof. Dr. Onur Başer’in açıklamalarını haberlerde paylaşmıştır. Habere göre yani Başer’in açıklamalarına göre; Türkiye’de alınan tedbirlerin yetersiz olduğu, vaka sayısının 32 milyonu bulacağı ve bunun sonucunda da 150 bin ile 600 bin arası can kaybı yaşanacağı iddia edilmiştir. Ancak mevcut içinde bulunduğumuz durum ve Sağlık Bakanı Dr. Fahrettin Koca’nın süreci şeffaf olarak yönetmesi, ortaya çıkan sonuçlar bu habere cevap niteliğindedir. Nitekim Prof. Dr. Onur Başer de sonrasında yaptığı açıklamada DW’ye tepki göstermiş ve TRT Deutsch’a yaptığı açıklamada, Türkiye’nin sağlık sisteminin takdire şayan çalışmalar ortaya koyduğunu söylemiştir.
Dış basındaki bu çarpıtmalarla ilgili Cumhurbaşkanlığı İletişim Başkanı Fahrettin Altun gerekli görüşmelerde bulunmuş ve haberlerde düzeltmelerin yapılmasını sağlamıştır. Tabi Türk milletinin bu tür haberlere sosyal medyada gösterdiği tepkinin etkileri de yadsınamaz. Konuyla ilgili, Altun “Yaptığımız uyarılar sonucu NYT, CNN, BBC fotoğrafları kaldırarak geri adım attı. En son Covid-19 salgınıyla mücadelede başarılı ülkelere ilişkin başyazısında Türkiye’ye yer vermeyen New York Times’e bir mektup yazarak hatasını düzeltmek zorunda bıraktık. Yabancı basında Türkiye’nin salgına karşı başarısının görülmemesi ya da art niyetli haber ve görsellere yer verilmesi Türkiye düşmanlığının dışavurumundan başka bir şey değildir.” açıklamasında bulunmuştur.
Yabancı basının Türkiye’ye yabancı olduğu için, bu haberlerin türediğini düşünmek isterdim. Ancak adı geçen medya kuruluşlarının yaklaşımı, bu düşünceye ve bu haberlerin bir yanlışlıktan ibaret olabileceği düşüncesine izin vermiyor. Yani bahsi geçen haberleri üst üste koyup tartınca, misal başka bir ülkenin vatandaşı, virüsün Çin’in Wuhan’ında değil Türkiye’de ortaya çıktığını bile düşünebilir veya bu ona düşündürülebilir. Bu tür durumlar da şüphesiz Türkiye’yi ekonomik, siyasi vb. birçok alanda yıpratır. Söz konusunun sağlık olduğu şu noktada dahi ve tüm dünyayı etkileyen bir salgın karşısında ülkemize olan bu yaklaşımlar, virüsten daha tehlikeli zihniyetlerin varlığını göstermektedir. Yazımı bitirirken, Koronavirüsle Mücadele sürecinde fedakarca çalışan tüm sağlık personellerine müteşekkir olduğumuzu belirtmek isterim. Umarım ülkemiz ve dünya en kısa sürede bu salgını atlatır.
KAYNAK
ABD ve İngiliz medyasının Türkiye’den fotoğraf kullanmasına tepki, https://tr.euronews.com/2020/03/13/abd-ve-ingiliz-medyasi-koronavirus-haberi-cnn-bbc-turkiye-fotografi-kullanmasina-tepki, 13.03.2020.
Altun’dan yabancı medyaya, corona virüs haberlerinde Türkiye fotoğrafı uyarısı, https://www.milliyet.com.tr/gundem/altundan-yabanci-medyaya-corona-virus-haberlerinde-turkiye-fotografi-uyarisi-6165608, 14.03.2020.
Batı medyasından Türkiye fotoğraflı algı operasyonu, https://www.trthaber.com/haber/dunya/bati-medyasindan-turkiye-fotografli-algi-operasyonu-466540.html, 12.03.2020.
Corona virüs haberinde bir skandal da BBC’den geldi: Yine Türkiye fotoğrafı…, https://www.hurriyet.com.tr/gundem/son-dakika-haberi-dun-nyt-bugun-bbc-corona-virus-haberinde-skandal-yine-turkiye-fotografi-kullandilar-41468256, 13.03.2020.
DW Türkçe’nin çarpıtma haberi havada kaldı, https://www.trthaber.com/haber/dunya/dw-turkcenin-carpitma-haberi-havada-kaldi-481855.html, 05.05.2020.
İletişim Başkanı Altun’dan yabancı basında Türkiye’nin corona virüs ile mücadelesinin görülmemesine tepki, https://www.milliyet.com.tr/siyaset/iletisim-baskani-altundan-yabanci-basinda-turkiyenin-corona-virus-ile-mucadelesinin-gorulmemesine-tepki-6206475, 06.05.2020.
E-BÜLTENE ABONE OLUN
Stratejik Ortak yazarlarının makalesi ve haritalar ücretsiz e-postanıza gelsin.
Abone oldunuz, teşekkürler.
Bir şeyler yanlış oldu. Lütfen daha sonra tekrar deneyin.
E-BÜLTENE ABONE OLUN
Stratejik Ortak yazarlarının makalesi ve haritalar ücretsiz e-postanıza gelsin.
Abone oldunuz, teşekkürler.
Bir şeyler yanlış oldu. Lütfen daha sonra tekrar deneyin.