İngiltere’de ‘Değişmeyen Devlet Politikası’: Çin Karşıtlığı

İngiltere Başbakanı Rishi Sunak, Çin’i “küresel güvenlik ve refah açısından çağın en büyük sorunu” olarak tanımladı. İngiltere’de bildiğiniz gibi son 4 yılda 4 başbakan değişti. Johnson’a faşist, Hint kökenli yeni Başbakan Sunak’a ise ‘ılımlı’ dendi. Ama hepsi Rusya ve Çin karşıtıydı. Hiçbiri bu konuda taviz vermedi. Hatta Hint kökenli olduğu için Sunak için “göçmen politikası sert olmaz” deniyordu ama göçmenlere karşı yeni yasa çıkardı ve uluslararası baskıya rağmen yakalanan göçmenleri Ruanda’ya göndermeyi sürdürdü.

İngilizler öyle bir istihbarat yapılanmasına sahiplerdi ki Rusya’nın Ukrayna’ya saldıracağını 5 ay önce söyleyip bölgeye sevkiyatı artırdı. Savaş başlamadan önce yayınladıkları haritada, Rusya’nın Ukrayna’ya hangi bölgelerden gireceğini nokta atışı yaptı. Yazmıştım onu da.

İngiltere “Atlantik stratejisini” yürüten dünyanın en köklü ülkelerinden. AB ile olan güvenlik anlaşmalarında hep bağımsız, daha “ada odaklı” oldu. Son yıllarda ise ABD ile ittifak kurarak -Fransa’yı bile karşısına alarak- Avustralya ile nükleer denizaltı anlaşmasını imzaladı. Avrupa ‘ılıklaştıkça’ İngiltere ‘radikalleşti’. Geleceği okuyan, Batı’nın hegemonyasını Doğu’ya kaptırmamak için hep direndi. Rusya ve Çin ikilisine karşı ABD’den daha gerçekçi mücadele ediyor. Bu stratejiyi de devam ettireceği aşikar. Çünkü İngilizlerde devlet politikası isimlerle değişmiyor. Devlet disiplini de budur zaten.

Küçük de bir not ekleyeyim. İngiltere, diğer Avrupa ülkeleri ve ABD’ye göre Türkiye ile ortak çıkarları daha önemseyen bir ülke. 2022 rakamlarına göre Almanya, ABD ve Irak’ın ardından en fazla ihracat yaptığımız 4. ülke. Yine geçen sene rekor silah satışı yapan İngiltere’nin en fazla silah sattığı üçüncü ülke ise Türkiye. ABD’nin Ortadoğu’ya yönelik planlarında PKK’nın yeri olmasa ve Türkiye ile ikili ilişkileri daha fazla önemsese, İngiltere’nin Türkiye’ye yakınlığı Katar seviyesine gelir. Çünkü bu topraklar çok kıymetli. Bölgede Türkiye gibi savaş tecrübesine sahip olan ordu, her zaman yanında görmek istenilecek bir güvence. Nüfus, ekonomik büyüklük ve tarihsel güç ise Türkiye’yi vazgeçilmez kılan diğer başlıklar.

(23 Mayıs 2023)