İtalyan gazeteci Marco D’eramo, İngiliz sol gazetelerinden New Left Review’da kaleme aldığı bir yazıda, Türkiye’deki vatandaşlık satışlarının çarpıcı yüzünü bizlere gösteriyor. Yazıya göre, dünya çapında gerçekleştirilen vatandaşlık satışlarının yarısından çoğu Türkiye’de yapılıyor.
2018’deki yönetmelikle 250 bin dolarlık gayrimenkul alan bir yabancıya Türkiye vatandaşlığı verilirken, 2022’de bu sayı 400 bin dolara çıktı. Sayı artınca vatandaşlık başvuruları azalsa da Türkiye hâlâ Arap ülkeleri ve savaş bölgelerinin elitleri için öncelikli tercihler arasında. (Aslında Ukrayna Savaşı nedeniyle 2022’ye konut satışları yüzde 15 arttı.)
D’eramo bunu, “Türkiye 80 milyonluk nüfusu ve güçlü ordusuyla dünyanın en güçlü 20 ekonomisinden biri.” olarak tanımlıyor. Her ne kadar pasaportumuz ABD ve Avrupa kadar kıymetli olmasa da yaşanabilirlik, lokasyon ve imkanlar açısında Türkiye bir cennet. Birçok Karayip ülkesinden daha oturmuş bir kültür ve sisteme sahip olan Türkiye, para biriminin düşük olmasıyla ekstra dikkat çekiyor.
Mesela İranlılar, çok uzun süredir Türkiye’ye geliyor. Vatandaşlık furyasından önce de Türkiye’yi güvenli liman olarak gören İranlılar, 2018’den sonra gayrimenkul alarak vatandaşlık elde etti. Yazıya göre İranlılar yılda 10 bin konut alıyor. Tabi ki bunların hepsi vatandaşlık almıyor. Mesela geçen sene en fazla konut Rusya, Irak, İran ve Suudilere satıldı.
Dünya genelinde yılda satılan yaklaşık vatandaşlık sayısı 50.000 civarında. Yarısı da Türkiye’de. Yatırımla vatandaşlık; güvenlik, kara para aklama ve vergi kaçırma gibi konularda sorunlar oluşturduğu için özellikle Güney Kıbrıs, Bulgaristan, Portekiz ve İrlanda’da son buldu. İngiltere de kısmen kaldırdı.
Portekiz’de kaldırılmasının en önemli sebebi ülkede konut krizinin yaşanması. Peki Türkiye?
Karayip ülkelerinden hallice vatandaşlığa sınır bile getirmeden emlakçı gibi ev satılmasını bekliyor. Hep bahsettiğim demografi olayına girmeyeceğim ama ev krizinin en büyük sebeplerinden biri bu.
Lüks evi yabancılar, alt segmenti Türk zenginleri, onun altını orta kesim, … , en altta sığınmacılar. Araya sıkışan bir Türk halkı var ve kirasını ödeyemiyor. Anlamak zor mu?
E-BÜLTENE ABONE OLUN
Stratejik Ortak yazarlarının makalesi ve haritalar ücretsiz e-postanıza gelsin.
Abone oldunuz, teşekkürler.
Bir şeyler yanlış oldu. Lütfen daha sonra tekrar deneyin.
